Özet:

Yakutların kızıl saçlı ve kırmızı elbiseli Rus bir kadın olarak tasavvur ettiği çiçek hastalığı, toplu ölümlere, hayatta kalanlarda ise körlüğe sebep olmuş, insanları ömürlerinin geri kalanını yüzlerindeki çiçek yarası iziyle yaşamaya mahkum etmiştir. İsmiyle müsemma olmayan çiçek hastalığı çoğunlukla çocuklarda görülmesine rağmen tüm yaş gruplarını da etkilemiş ve büyük nüfus kayıplarına yol açmıştır. Ağır sonuçları olan bu hastalık Osmanlı coğrafyasında da etkili olmuş, ortadan kaldırılabilmesi için bir taraftan halk bilinçlendirilmeye çalışılırken bir taraftan da hastalığı önlemek adına kurumsal gelişmelere ağırlık verilmiş ve çıkarılan nizamnameler ile hukuki yollara başvurulmuştur. Bu çalışmada hastalığı önlemek amacıyla alınan tıbbi önlemler, yayınlanan nizamnameler, kurumsal gelişmeler ve halkın çiçek salgınına karşı tutumu irdelenmiş, Osmanlı Devleti’nde zuhur eden çiçek salgınlarına ilişkin genel bir perspektif sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler: