Özet:

Silis kumu, ana bileşen olarak başlıca kuvarstan (SiO2) ve az miktarda kil, demir oksit ve kireçten oluşur. Genellikle cam kumu üretiminde kullanılan silis kumunun kil ve demir içeriğinin belli bir değerin altında olması istenir. Bu bakımdan silis kumundan demirli bileşiklerin ve diğer safsızlıkların giderilmesi için çeşitli yöntemler geliştirilmiştir. Bu çalışmada, silis kumunun zenginleştirilmesi için kullanılabilecek alternatif yöntemler sunulmuş ve endüstriyel uygulamalarından bahsedilmiştir. Ayrıca, deneysel çalışmalarda Çatalca yöresi silis kumları flotasyon ve manyetik ayırma yöntemleri ile ayrı ayrı zenginleştirilmiş ve her iki yöntemin verimlilikleri analiz edilmiştir. Deney sonuçlarından, manyetik ayırmanın flotasyona alternatif olarak kullanılabileceği görülmüştür. Manyetik ayırıcı, silis kumundaki demir içeriğini %0.41‘den %0.06‘a düşürmüşken, flotasyon yöntemi demir içerğini %0.08‘e düşürmüştür. Bu bağlamda, silis kumunun saflaştırılmasında hem literatür hem de deney verileri dikkate alındığında alternatif yöntemlerin uygulanabileceği açıkça ortaya konmuştur. ellikle çevresel hassasiyetlerin artmasıyla birlikte kimyasal kullanımını gerektiren proseslerin (liç ve flotasyon gibi) kısıtlanması alternatif zenginleştirme yöntemlerinin önemini daha da arttırmaktadır. Anahtar sözcükler: Silis kumu, kuvars, zenginleştirme, demir giderimi, flotasyon, manyetik ayırma Silica sand consists of mainly quartz (SiO2) as the main constituent and low amount of clay, iron oxide and lime. Clay and iron content of the silica sand which is generally used in glass production is desired to be under a certain value. In this respect, there are various methods to remove iron compounds and other impurities from silica sand. This study presents alternative methods for silica sand beneficiation and explains industrial applications. In addition, silica sand of Çatalca locality was individually beneficiated using flotation and magnetic separation methods and the efficiency of two methods were analyzed. Experiment results revealed iron content of silica sand from 0.41% to 0.06 while flotation method reduced iron content to 0.08%. In this respect, based on literature data and experimental data on silica sand purification, the applicability of alternative methods was indicated. Particularly, the processes which require the use of chemicals due to increased environmental sensitivity (such as leaching and flotation) increase the importance of alternative beneficiation methods. Keywords: Silica sand, quartz, beneficiation, iron removel, flotation, magnetic seperation   

Anahtar Kelimeler: