Özet:

Kentlerin gelişim süreçlerinde doğal ve kültürel peyzajların kontrolsüz kullanımı, peyzaj öğelerinin tahribatına hatta yok olmasına neden olmaktadır. Peyzajların sürdürülebilirliğini sağlamak için peyzaj alanların korunması ve geliştirilmesine gereksinim duyulmaktadır. Bu amaç doğrultusunda koruma, kullanım ve gelişim bakımından çeşitli analizlerin yapılması peyzajların sürekliliği için önem kazanmaktadır. Bu analizlerden birisi olan peyzaj fonksiyon analizi Adana ilinin Yüreğir, Seyhan, Sarıçam ve Çukurova ilçelerinde yapılmıştır. Peyzaj fonksiyon analizlerinin yapılabilmesi için gerekli olan doğal ve kültürel peyzaj envanteri oluşturulmuştur. Bu veriler uzaman görüşleri ile değerlendirilerek CBS yardımıyla analiz edilmiştir. Analizler sonucunda doğal peyzaj alanları kapsamında erozyon riski, yüzey geçirimliliği, biyoklimatik konfor ve doğallık düzeylerinin fonksiyonları değerlendirilmiştir. Kültürel peyzaj alanlarının belirlenmesi kapsamında ise görsel kalite analizi ve kültürel peyzaj değerleri analizi yapılmıştır. Fonksiyon analizi sonuçlarına göre alanda çok şiddetli erozyon riski % 4,12’dir. Çok yüksek geçirimli alanlar, çalışma alanının kuzeyinde alanın % 8,16’sını oluşturmaktadır. Biyoklimatik konfor bakımından alanın %59,41’lik bölümü “konforsuz” olarak sınıflandırılması ve doğal–doğala yakın alanların kültürel alanlara oranla çok daha düşük olması dikkat çekmektedir. Sonuç olarak bu çalışmada, peyzaj fonksiyon analizi ile koruma değerleri yüksek peyzaj envanterlerinin ortaya konulması ve bu alanların koruma önceliklerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Ortaya çıkan sonuç haritalarındaki uygunluk değerlerine göre yeni kullanım alanları için doğru yer seçimine katkı sağlayacaktır.

Anahtar Kelimeler: