Özet:

Taşkın debisinin belirlenmesi, taşkının ekonomik ve sosyal etkisinin azaltılmasında önemli bir rol oynar. Hem kırsal hem de kentleşmiş alanlardaki taşkın hasarı ülke ekonomisini önemli ölçüde etkilemektedir. Bu nedenle, taşkın tahmini için çeşitli hesaplama yöntemlerinin araştırılması büyük önem taşımaktadır. Taşkın frekansı analizi, genellikle ölçülenden çok daha büyük olan geri dönüş dönemlerine karşılık gelen ve bir olasılık eğrisinin üst kuyruğunda taşkın zirveleri göründüğünden, taşkın büyüklüklerinin tahmin edilmesinde pratik bir yöntem olarak kullanılabilir. Bu analiz, özellikle akış verisi olmayan nehirler için çok önemlidir. Bu çalışmada 7 farklı olasılık dağılımı (normal (N), iki parametreli lognormal (LN2), üç parametreli lognormal (LN3), uç değer tip I (Gumbel), genelleştirilmiş uç değer (GEV), Pearson Tip III (P3 ) ve hidrolojik frekans analizinde yaygın olarak kullanılan Log-Pearson Tip III (LP3)), Alibeyköy Havzası taşkın frekans analizinde kullanılmıştır. Her bir olasılık dağılımı, Alibeyköy Havzası'ndaki bir ölçüm istasyonunda ölçülen yıllık maksimum akışlar kullanılarak geliştirilmiştir. Olasılık dağılımını elde etmek için 44 yıllık maksimum akış verileri kullanılmıştır. Daha sonra bu dağılımlar, T-yıllık taşkın tekrarlama aralıklarının (50, 100, 200 ve 500 yıl) tahmin edilmesinde kullanılmıştır. Son olarak, taşkın akış oranını tahmin etmek için en uygun dağılımları belirlemek için K-S ve PPCC uygunluk testleri yapılmıştır. Bu testlerin değerlendirmesine göre GEV ve Gumbel dağılımları taşkın akış tahmininde en tercih edilebilir dağılımlar olarak görünmektedir.

Anahtar Kelimeler: