Özet:

Turizm sektörüyle ilgili çalışmalar 1983 yılında çıkartılan Turizmi Teşvik Kanunu ile büyük bir ivme kazanmıştır. Başlangıçta yatırımlara önem verilmiş, izleyen dönemde ise bu yatırımlara ilişkin işletmelerin açılması sağlanmıştır. Yapılan teşvikler sonucunda turizm gelirlerinde artışlar sağlanırken ekonomide olumlu etkiler de görülmeye başlanmıştır. Gelişmiş ülkelerde ekonomik büyümenin sürdürülmesinde fayda sağlayan turizm sektörü, gelişmekte olan ülkelerde ise kalkınma ve iktisadi gelişim için önemli bir sektör haline gelmiştir. Turizm sayesinde turistlerin gittikleri yerlerde harcama yapmaları o ülkenin ve halkının ekonomik seviyesine fayda sağlayacağı bilinmektedir. Bu sayede de gelişmiş ülke ekonomilerinden gelişmekte olan ülke ekonomilerine yönelik parasal aktarımın gerçekleşmesi sağlanmaktadır. Bahsedilen ekonomik etkilerinin yanında politik ve sosyal pek çok sahada turizm sektörünün olumlu etkilerini görmek mümkündür. Bundan dolayı da hem gelişmiş ülkeler de hem de gelişmekte olan ülkeler de turizm sektörünün öneminin son derece fazla olduğu görülmektedir. Yapılan bu çalışmada ise turizm gelirleri ile makro değişkenler arasındaki ilişki zaman serisi analizi yöntemi kullanılarak değerlendirilmiştir. 1986-2019 yılları için Türkiye üzerine yapılan çalışma sonucunda turizm gelirlerinin ülkemizde istihdam, enflasyon, GDP ve döviz kuru ile ilişkisi ampirik olarak tespit edilmiştir. Fourier ADL Eşbütünleşme Analizi yardımıyla değişkenler arasındaki uzun dönemli ilişkinin varlığı belirlenmiştir. Yapılan Toda Yamamoto Nedensellik Analizi ile de nedensellik ilişkisi ve bu ilişkinin yönü belirlenmiştir. Analize göre döviz kuru ile enflasyondan turizm gelirlerine doğru ve turizm gelirlerinden ise istihdama doğru tek yönlü nedensellik bulunduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler: