Özet:

Okul yöneticiliği herkesin başarıyla yürütebileceği sıradan bir görev değildir. Bu görevi yürütecek kişilerin özenle seçilmesi ve yetiştirilmesi eğitimde başarıya ulaşmanın ana koşullarından biridir. Bu çalışmanın amacı, 1980’den günümüze uygulanan yönetmelikler doğrultusunda yönetici seçme ölçütlerini belirlemek; bu ölçütlere ilişkin ilköğretim okullarında görev yapan okul yönetici ve öğretmenlerinin görüşlerini ortaya koymaktır. Araştırmada ölçüt örnekleme yöntemine göre 1980’den günümüze uygulanan yönetici atama yönetmelikleri incelenmiş, yönetici atama-seçme ölçütleri; genel koşullar, tercih sebepleri, özel koşullar, değerlendirme formları ve atama durumları bakımından incelenerek bir taslak anket formu oluşturulmuştur. Hazırlanan taslak form, uzman görüşüne sunularak ankete son hali verilmiştir. Hazırlanan anket, Samsun ilinin Atakum, İlkadım, Canik ve Tekkeköy ilçelerinden yansız örnekleme yöntemi ile belirlenen 25 okuldaki toplam 380 yönetici ve öğretmene uygulanmıştır. Araştırmada siyasi irade ya da mahkemelerin iptal kararlarından ötürü 1980’den bugüne 27 kez değiştirilen yönetmelikte ilköğretim okulları yöneticilerinin atanmasında kullanılanönemli ölçütlerin; başarı belgeleri, sınav puanı, takdir puanı ve mülakat olduğu görülmüştür. Araştırmada katılımcılar; yöneticilerin Türkçeyi güzel ve etkili kullanabilme ve iletişim becerilerine sahip olma durumlarına büyük önem atfetmişlerdir. Araştırmaya göre katılımcıların yönetici seçiminde dikkate alınmasını istedikleri hususlar: yönetim alanında eğitim almış kişilerin seçilmesi ya da seçilen kişilere yönetim alanında eğitimler verilmesi, eğitim yönetimi alanında yüksek lisans/doktora yapmış kişilerin yönetici olarak seçilmesi, ÖSYM tarafından yapılacak olan sınavlarda başarı gösteren öğretmenler içerisinden yönetici seçilmesi, mülakat yapılacak ise komisyonlarda eğitim yönetimi alanında uzman doçent veya profesörlerin yer alması, yönetici seçiminde yönetilenlerin de söz hakkı olması ve yönetici seçimlerinin tartışmalara yer vermeyecek objektif bir şekilde yapılması olarak sıralanmaktadır. Bu bağlamda araştırmada yazılı sınavların, mülakat komisyonlarının yetkin kişilerden oluşturulmasının ve mülakatlarda objektif davranılmasının gerekliliği ile yönetici eğitiminin zorunluluğu vurgulanmaktadır.

Anahtar Kelimeler: