Özet:

Bu çalışmayla in vivo ortamda toluen ile indüklenen doku hasarları üzerine keten tohumu Linum usitatissimum, (Flaxseed) ve altın çilek Physalis peruviana (Goldenberry) örneklerinin antioksidan etkilerinin ortaya çıkarılması ve bu bitkilerin insan sağlığı üzerine olan etkilerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Altın çilek ve keten tohumu analizler için ekstrakte edildi. Elde edilen ekstreler toluene uygulanan Sprague Dawley ırkına ait erkek sıçanlara gün aşırı intraperitonal yolla verildikten sonra deney süreleri sonunda dekapite edildi. Beyin dokusu alındıktan sonra oluşturulan lipit fraksiyonunda lipit peroksidasyon (LPO) ölçümü yapıldı. Lipit ekstraktı içindeki yağ asitleri metil esterlerine dönüştürüldükten sonra gaz kromatografisi ile analiz edildi. Ayrıca glutatyon, protein ve vitamin miktarlarıda incelendi. Elde edilen sonuçlara göre; toluen uygulaması sonucu beyin dokularında yağ asidi düzeylerinin yükseldiği saptandı (p<0.01, p<0.001). Toluen uygulamasına karşı bitki ekstraktı verilen gruplarda bütün dokularda glutatyon (GSH) düzeyinin yükseldiği ve malondialdehit (MDA) düzeyinin de azaldığı belirlendi (p<0.05, p<0.01). Beyin dokusunda lipofilik vitamin düzeyleri incelendiğinde, bitki ekstraktı verilen gruplarda α-tokoferol düzeyinin kontrol ve toluen gruplarına göre artmıştır (p<0.05). Deney grubu ile kontrol grubu karşılaştırıldığında beyin dokusundaki kolesterol düzeyi tüm deney gruplarında yükseldi (p<0.05, p<0.001). Verilerimiz keten tohumu ve altın çilek ekstraktının, beyin dokusunda LPO oluşumuna karşı koruyucu etkisi olduğunu gösterdi.

Anahtar Kelimeler: