Abstract:

Akrilamid (ACR) dünya çapında yaygın olarak tüketilen gıdalarda meydana gelen organik bir kimyasaldır. ACR reaktif oksijen moleküllerinin oluşumuna ve antioksidanların azalmasına yol açar. Bu çalışmanın amacı; karaciğer (KC), beyin ve böbrek dokusu total oksidan durum (TOS), antioksidan durum (TAS) ve KC ve beyin dokusu okside LDL (ox-LDL) düzeylerini uzun süre ACR + standart diyet ve ACR + yüksek yağlı diyet verilen sıçanlarda kontroller ile karşılaştırarak incelenmesidir. Toplam 48 adet 5-6 haftalık Wistar ırkı erkek sıçanlar iki diyet grubuna ayrılmış ve bir grup %20 yüksek yağ içerikli diyet ile diğer grup ise %2.7 standart yağ içerikli diyet ile beslenmiştir. Her iki diyet grubundaki hayvanlar 0, 2, 10 ve 20 mg/ kg/gün dozlarındaki ACR ile içme suları vasıtasıyla 28 gün boyunca muamele edilmiştir. Çalışma sonunda doku örneklerinde TAS, TOS veox-LDL analiz edilmiştir. ACR dozu yükseldikçe KC ve beyin oxLDL/protein ve TOS/protein düzeyleri arttı. Ancak, 8 grup arasında KC dokusunda ox-LDL/protein (p=0.087) ve TOS/protein(p=0.751) düzeylerinde anlamlı fark yoktu. Beyin dokusunda ox-LDL/protein (p=0.808) seviyesinde anlamlı fark yok iken TOS/protein (p<0.001) seviyesinde anlamlı fark vardı. Böbrek dokusunda 8 grup arasında TOS/protein (p=0.052) seviyesinde anlamlı fark bulunamadı. Her üç dokuda ACR dozu yükseldikçe TAS/protein (p< 0.001) anlamlı olarak azaldığı tespit edildi. Sonuç olarak, 2, 10 ve 20 mg/kg dozlarında ACR + standart diyet ve ACR + yüksek yağlı diyet verilen sıçanlarda doku TOS ve ox-LDL seviyelerinde artış ve doku TAS seviyelerinde anlamlı azalma olduğunu göstermiştir. ACR oksidatif strese yol açmaktadır.

Keywords: