Özet:

Türkiye; Asya, Avrupa ve Afrika kıtalarının kesişim noktasında olması, politik ve ekonomik faktörler açısından gelişmemiş devletlerle gelişmiş Batı ülkelerinin arasında bir köprü niteliğinde bulunmasından dolayı düzensiz göçmenler tarafından transit ülke olarak kullanılmaktadır. Afganistan uyruklu göçmenler Türkiye’ de düzensiz göç edenler arasında birinci sırada yer almaktadır. Afganistan’da var olan iç çatışma, terör, ekonomik ve siyasi istikrarsızlık, savaş gibi nedenler halkın daha güvenli ve insancıl bir yaşam için Türkiye’ye yönelmesine neden olmuştur. Genel olarak Afganistan’dan Türkiye’ye yönelen göçler özel olarak da Trabzon’da yaşayan Afganistan uyruklu kadın göçmenlere ilişkin; toplumsal cinsiyetin göç sürecini nasıl etkilediği ve farklılaştırdığına dair sınırlı saha çalışması bulunmaktadır. Bu çalışma; göçte kadın olma halinin göç sürecini nasıl etkilediğini ve kadınların göç deneyimlerinin farklılığını ortaya koymak amacıyla bir saha çalışmasına dayanmaktadır. Bu araştırmada Trabzon’da yaşayan 20 Afganistan uyruklu kadın göçmenle yüz yüze derinlemesine görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Bu görüşmeler MAXQDA 12 programı aracılığıyla analiz edilmiş ve beş tema ortaya koyulmuştur. İlk temada Afganistan’daki yaşama ilişkin görüşler, ikincisinde göçmenlik sürecine ilişkin görüşler, üçüncüsünde göç ettikten sonra değişen durumlar, dördüncüsünde Afganistanlı göçmenler ve diğer kadınlar ve sonuncusunda göç öncesi, sırası ve sonrası şiddet deneyimine yer verilmiştir. Çalışma sonucunda göçte kadın olmanın kendine özgü yanları olduğuna değinilmiş ve Afganistanlı kadın göçmenlerin yerel toplum üyeleriyle iletişim sağlamalarında karşılaştıkları güçlüklerden en önemlisinin dil bariyeri olduğu görülmüştür.