Abstract:

Dil ve kültür birbirinden ayrılamaz kavram işaretleridir. Bir milletin siyasi ve sosyal hayatı, tarihi, kültürü, yaşayış ve inanışı, kendisini var eden, millet yapan dilde gizlidir. Dolayısıyla sanatçıyı, şairi veya yazarı içinde yaşadığı toplumdan ve onun kültüründen ayrı düşünmek mümkün değildir. 1908-1938 tarihleri arasında yaşamış, Azerbaycan’ın önemli şairlerinden biri olan Mikâyıl Müşfik’in şiirleri de kendi yaşadığı döneme ışık tutmakta; tarihî belge niteliği taşımaktadır. Mikâyıl Müşfik, Azerbaycan halkının tarihini, kültürünü, gelenek ve göreneklerini, yaşayışını samimi ve sade edebî bir dille yansıtmış, halkın dili olmuştur. Bu yazıda Mikâyıl Müşfik’e ait olan “Oku Tar” adlı şiir, Azerbaycan’ın millî çalgısı olan tar merkeze alınarak giyim kuşam, müzik kültürü ve şehirler gibi kültürel ögeler bakımından incelenmiştir. Tarın halkın kültürel belleğinde sahip olduğu önemi pek çok yerde vurgulayan şair, bu millî çalgının telleri, icra edilen ezgileri, dinleyicinin ruh hâline etkileri gibi hususlara da değinmiştir. Bir çalgı üzerinden bu denli geniş bir kültürel betimleme yapılması hem çalgının tarihsel ve kültürel derinliğini hem de şairin bu kültüre, bu çalgıya olan ilgi ve bilgi birikimini yansıtmaktadır.

Keywords: