Abstract:

Osmanlı İmparatorluğunda ıslahatnamelerin tarihsel derinliği malik siyasî, kültürel ve idarî hüviyette tavsiye, eleştiri metinleri olduğu bilinmektedir. Özellikle siyasî, askerî ve malî anlamda kimi kırılmaların yaşanmaya başladığı XVI. yüzyılda sayılarının arttığı anlaşılmaktadır. Bu dönemdeki olumsuzluklar imparatorluk idaresinin çok daha iyi olarak kategorize edilen önceki dönemle kıyaslanarak ifade edilmiştir. Islahatnamelerin bu türden siyasî ve idarî özellikleri çokça çalışmada irdelenmiştir. Fakat iddia ettikleri argümanlar ile bunları besleyen kaynaklar ve söylem dilleri üzerinde fazlaca durulmamıştır. Çalışma ıslahatnameler içerisinde XVI. yüzyılda imparatorluğun içerisinde bulunan durum, problemin fark edilişi, tarifi ve çözüm yolları ile tüm bunlara dair ortaya konulmuş olan söylem dili bakımından farklılık gösteren Ahlâk-ı Alaî merkeze alınarak bahsedilen açığın kapatılmasına dair bir yaklaşımın ürünüdür. Bu bakımdan ilk olarak eserin beslendiği kaynaklar belli bir düzen dahilinde ele alınacaktır. Akabinde ise eserin söylem dili üzerinde durulacaktır

Keywords: