Views
25
Downloands
1
Toplumun üretip sahip olduğu maddȋ veya manevȋ her unsur, kültür kapsamındadır. Kültür unsurlarından önemli bir bölümünü halk inanışları oluşturur. Halk inanışları folklordan dinler tarihine kadar uzanıp edebiyat, tarih, psikoloji ve sosyoloji gibi pek çok bilim dalını yakından ilgilendiren çok katmanlı bir yapıya sahiptir. Edebî ürünlerin pek çoğunda halk inanışlarına rastlamak mümkündür. Özellikle İslamiyetten önce destanların ve sonrasında masalların devamı olup hikȃye ve romana kadar uzanan mesnevȋler halk inanışları çalışmalarına zemin oluşturabilmektedir. Bu türdeki mesnevilerden biri de XVI. yüzyılda yaşamış olan Ahmed Rıdvan’ın Hüsrev ü Şirin adlı mesnevisidir. Konusunu tarihten alan ve trajik bir aşk hikȃyesi olan Hüsrev ü Şirin’e ilk olarak Arap coğrafyacılarının hazırladığı Taberȋ Tarihi’de rastlanılmıştır. Firdevsȋ’ nin Şehnȃme’ sinde şiir olarak görülür. Anadolu sahasında Hüsrev ü Şirin mesnevisi, başta Şeyhî olmak üzere pek çok şair tarafından kaleme alınmakla birlikte Ahmet Rıdvan’ın eseri halk inanışları açısından daha geniş bir yelpazeye sahiptir. Ayrıca tasvirlerin daha canlı ve imajların zengin olması, mitolojik ögelerin ve inançların anlatım özellikleri Rıdvan’ın mesnevisini ön plana taşır. Bu çalışmada kültürün bir parçası olan halk inanışlarının klasik Türk edebiyatının kaynakları arasında yer alması belirtilmiş ve mesnevide geçen inanışlar açıklanarak edebiyat ve kültür tarihine katkı sağlanması amaçlanmıştır.
Material or moral elements that society produces and owns are within the scope of culture. Folk beliefs, which extend from folklore to history of religions and have a multi-layered structure relating to several structures such as literature, history, psychology, and sociology, make up a significant number of cultural elements. It is possible to come across folk beliefs in many of the literary products. In particular, masnavi, which are the continuation of epics and tales after Islam, and extending to stories and novels, can form the basis for studies of folk beliefs. Hüsrev ü Şirin, a tragic love story that takes its topic from history, was encountered in Taberî Tarihi for the first time, which was prepared by Arabic geographers. Seen as a poem in Firdevsî’s Şehnâme, Masnavi of Hüsrev ü Şirin was written by several poets, especially Şeyhî, in the Anatolian field whereas Ahmet Rıdvan’s work has a larger scope in terms of folk beliefs. Moreover the vividness of the depictions, especially that of the witch, and the richness of the images, as well as the narrative features of mythological elements and beliefs bring Rıdvan’s Masnavi forward. In this study, it is stated that folk beliefs, which are a part of culture, are among the sources of classical Turkish literature and it is aimed to contribute to the history of literature and culture by explaining the beliefs in the masnavi.
Field : Filoloji
Journal Type : Uluslararası
Article Detail 
Similar Articles
Download PDF
Journal Information
Listen Paper
Cite
Print This Page
Share
Mendeley
