Sözlü anlatı geleneğinin en önemli yapı taşlarından biri olan masal, içerisinde barındırdığı olağan ve olağan dışı unsurlarla toplumların düşünüş, inanış ve hayat tarzını yansıtan sembolik bir anlatı türüdür. Geçmişten günümüze önce dilden dile ardından yazıya aktarılan masal, günümüzde çeşitli masal anlatıcıları tarafından dijital ortamlarda sürdürülmektedir. Yeni bağlamının yanı sıra doğal ortamında da sürdürülen masal gündelik hayat içerisinde kişilere ortak bir kültür ve kültürel şuur sunar. Sözlü gelenekte önemli yere sahip masallar, kolektif bilinçaltının arketiplerini barındırmaktadır. Carl Gustav Jung’un Dört Arketip adlı kitabında bahsettiği arketipler insanlığın ortak bilinç dışında yer alır. Bilinç ve bilinçdışının ürünü olan masal ortaklığın yanı sıra anlatıldığı bağlamda yeniden şekillenmektedir. Bu çalışmada Türk masal tiplerinde önemli bir yere sahip olan Keloğlan masalı, Mardin’in merkez Artuklu ilçesinden derlenmiştir. Keloğlan tipi yöre Arapçasıyla “Il akra’a” “kel kişi” diye adlandırılmakta ve bilinmektedir. İncelenen masalda başkişi olan Keloğlan zeki, uyanık, güldüren, külyutmaz cesur vb. özelliklere sahip Keloğlan tipi özellikleri taşımaktadır.Bu özellikler evrensel olmanın yanı sıra bir toplumun karakterini yansıtmaktadır. Çalışmada Artuklu’dan derlenen Keloğlan masalı Jung’un bahsetmiş olduğu ve Joseph Campbell’ın geliştirdiği arketipsel sembolizm bakış açısıyla ele alınmıştır. Tespit edilen arketipler; animaanimus, gölge, persona, aşama, yeniden doğuş, kahraman, yüce birey-yaşlı bilge, hilebaz ve baba arketipleri olmak üzere dokuz alt başlıkta incelenmiştir. Masalda var olan sembollerin çözümlemesi yapılarak tablo halinde sunulmuştur.
A tale, one of the most important structural stones of the verbal narrative tradition, is a type of symbolic narrative that reflects the thinking, beliefs and lifestyle of societies with the ordinary and unusual elements it contains. The narrative translated from language to language before the past to the present is continued in digital environments by various narratives today. In addition to its new context, the fairy tale, which is also
Alan : Eğitim Bilimleri; Filoloji; Güzel Sanatlar; Mimarlık, Planlama ve Tasarım; Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler
Dergi Türü : Uluslararası
Benzer Makaleler | Yazar | # |
---|
Makale | Yazar | # |
---|