Abstract:

Abstracten Günümüzde, kapıdan kapıya taşıma sözleşmeleri tarifeli (liner) taşıma uygulamasında giderek önem kazanmaktadır. Fakat multimodal taşımaları düzenleyen bir uluslararası hukuki rejimin eksikliği sebebiyle, bu tür sözleşmeler mevcut uluslararası düzenlemelerin uygulama alanı dışında kalmaktadır. Rotterdam Kuralları, uygulama alanını deniz yolu ile yapılan taşımaların yanı sıra bir deniz yolculuğunun öncesinde veya sonrasında kara, demir yolu, iç suyolları ve hava yolları gibi diğer taşıma modları ile gerçekleşen taşıma faaliyetlerini de içerecek şekilde genişleterek, kapıdan kapıya taşıma sözleşmelerini de kapsamayı amaçlamaktadır. Bu amaca ulaşmak için, Rotterdam Kuralları uygulama alanına girecek sözleşmelerde herhangi bir şekil şartı aramamakta ve son derece esnek bir taşıma sözleşmesi tanımını esas almaktadır. Bu niteliklerin bir sonucu olarak, mevcut tarifeli taşıma seferlerine ilişkin pek çok navlun sözleşmesinin Konvansiyon’un uygulama alanı içerisine gireceğini söylemek mümkün olacaktır. Bununla beraber, uygulamada taşıyanın yükü uygun gördüğü taşıma türü veya metodu ile taşıma serbestisine haiz olduğu, modu belirlenmemiş taşıma sözleşmesi olarak adlandırılabilecek taşıma sözleşmelerine de rastlanmaktadır. Konvansiyonun birinci maddesinin ilk fıkrası bu tür sözleşmelerin Rotterdam Kuralları’nın uygulama alanına girip girmediği konusunda yeterince açık değildir. Bu makalede, Konvansiyon’un hazırlık aşamasındaki tartışmalar ışığında, sadece sözleşme açık veya zımni bir biçimde deniz taşımasını öngördüğü sürece bu tür sözleşmelerin Rotterdam Kuralları madde 1.1’in kapsamı içinde değerlendirilmesi gerektiği görüşü savunulmaktadır. Her ne kadar, Rotterdam Kuralları’nın bu meseleyi açıkça düzenlemiş olması çok daha yerinde olacaksa da, kanımızca yukarıda anılan görüş madde 1.1’in lafzına ve ruhunauygun düşen yorumdur

Keywords: