Views
35
Downloands
4
Adalet Partisi Türk siyasal yaşamında önemli bir yere sahip siyasi kuruluştur. 27 Mayıs ihtilalinin ortaya koyduğu yeni siyasal yapıya karşı çıktı. Adalet Partisi askerlerle olan ilişkisinde mevcut şartları göz önünde bulundurdu. 1961 Cumhurbaşkanı seçiminde AP’si senatörü Ali Fuat Başgil’in adaylığı askerin tepkisini çekti. Siyasi parti liderleri, 24 Ekim 1961 günü Çankaya’da “asker” tarafından hazırlanmış, Cemal Gürsel’den başka aday çıkarmayacaklarını ve Cemal Gürsel’in adaylığını destekleyeceklerini kayıt altına alan metni imzaladılar. “Çankaya zirvesi” ile Türkiye’de demokratik gelişim, yeniden askeri vesayet altına alınmış oldu. Siyasal Tarihte bir ilk yaşandı Başgil’in adaylığı baskı ve tehditle geri çektirildi. Milli Savunma Bakanı Ahmet Topaloğlu ile Millî İstihbarat Teşkilâtı Başkanı Fuat Doğu tarafından CHP Başkanı İsmet İnönü’ye bilgi verilerek, görüşü ve onayı alındı. CHP, Cumhurbaşkanı adayı olarak Cevdet Sunay’ı destekliyordu. Başka aday göstermeyeceğini ve bu konudaki kararlılığını kamuoyuna duyurmuştu. Millet Partisi Genel Başkanı Osman Bölükbaşı ve CKMP genel başkanı Alparslan Türkeş, Sunay’ın adaylığına karşı idi. CKMP, kendi adayını çıkardı ve Alparslan Türkeş’i Cumhurbaşkanlığına aday gösterdi. 1966 Cumhurbaşkanlığı seçiminde AP’si parlamentoda egemen olduğu halde Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel’den boşalan Cumhurbaşkanlığına Cevdet Sunay’ı seçti. Demirel yıllar sonra “bizim yaraları sarma, bizim kitlemizle o günkü ihtilalcileri kucaklaştırmak gibi bir görevimiz vardı” dedi. 1973 Cumhurbaşkanlığı seçiminde ordunun kendi Genelkurmay başkanını dayatması üzerine AP’si bu defa demokratik usulleri korumak adına hareket ederek, bunu engellemeyi başarmıştır. Faruk Gürler yerine 15 turda Fahri S. Korutürk Cumhurbaşkanı seçildi. 1980 Cumhurbaşkanlığı seçiminde, cumhurbaşkanlığı makamında AP’si kendinden birini görmek istedi. Adalet Partisini adayı Bilgiç, kendi partisinden de tam destek alamadı. AP’si, cumhurbaşkanını halkın seçmesini istedi. Anayasada değişiklik istedi. Ve 212 imzalı anayasa değişikliği meclise sunuldu.,5 ay cumhurbaşkanını seçilemedi. Parlamento bunalımı askeri müdahale ile son buldu.
The Justice Party is a political establishment which has an important place in Turkish political life. The party has opposed the new political structure emposed by the May 27 Revolution. The Justice Party took the ongoing conditions into consideration in its relations with the military. The candidacy of Justice Party senetor Ali Fuat Başgil in the 1961 presidental election drew the reaction of the millitary. Political party leaders signed the text on October 24 1961, prepared by the millitary man in Çankaya which stated that they would not nominate an other candidate than Cemal Gürsel and would support Cemal Gürsel’s candidacy. A first in political history Başgil's candidacy was withdrawn under pressure and threats. CHP Chairman İsmet İnönü was informed by the Minister of National Defense Ahmet Topaloğlu and the Head of the National Intelligence Organization Fuat Doğu, and his opinion and approval were obtained. CHP supported Cevdet Sunay as a presidential candidate. He announced to the public that he would not nominate another candidate and that he was determined to do so. Nation Party Chairman Osman Bölükbaşı and CKMP leader Alparslan Türkeş were against Sunay's candidacy. The CKMP produced its own candidate and nominated Alparslan Türkeş for the Presidency.Through the Çankaya summit democratic development in Turkey had entered into a military domination. Though the majority of the Justice Party in the parlement, Cevdet Sunay was elected for the precidency vacated by president Cemal Gürsel, in the 1966 presidental election. After many years Demirel said that” whe had the responsibility to heal the wounds and to embrace the revolutionists of that day with todays public”. In 1973 presidental election the army declared its own chief of stuff, however this time the Justice Party acted in order to protect democracy and prevented this. In place of Faruk Gürler in the 15. round Fahri S. Korutürk was elected as the president. In 1980 presidental election Justice Party wanted to see one of his own in the presidency position. Along 5.5 months a presedent could not be elected. This condition was finalized with the millitary intervention.
Field : Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler
Journal Type : Uluslararası
Article Detail 
Similar Articles
Download PDF
Journal Information
Listen Paper
Cite
Print This Page
Share
Mendeley
