Abstract:

ÖzetTürkiye’nin Avrupa Birliği’ne üye olmasıyla birlikte Türkçe de Avrupa Birliği’nde kullanılan yirmi üç resmi dilden (Almanca, Bulgarca, Çekçe, Danca, Estonca, Fince, Fransızca, Hollandaca, İngilizce, İrlandaca, İspanyolca, İsveççe, İtalyanca, Lehçe, Letonca, Litvanca, Macarca, Maltaca, Portekizce, Romence, Slovakça, Slovence, Yunanca) biri olacaktır. Türkçenin resmi dil statüsünü kazanabilmesi için 23 dilde verilen 8.1 milyon terimin, 600 bin kısaltmanın ve 200 bin deyimin ve 120 bin sayfalık Avrupa Müktesebatının Türkçeye aktarılması gerekiyor. Zira Avrupa vatandaşlarının kanun önünde eşitliklerini teminat altına almak için Topluluk mevzuatını Avrupa vatandaşlarına kendi dillerinde sunmak hukuki bir zorunluluk ve demokratik bir gerekliliktir. Amsterdam antlaşmasının 255. maddesi Avrupa vatandaşına, Komisyonun, Konseyin ve Avrupa Parlamentosunun belgelerine kendi dilinde erişme hakkı verir. Bu da çeviri ve terim çalışmalarını devasa boyutlarda arttırır. Kaldı ki Topluluk hukukunun çevrilmesi gerek demokrasiye saygı, gerekse hukuki belgelere erişim açısından zorunluluktur.Türkiye’de ise, Avrupa Birliği’yle müzakerelere başlanmasından bu yana Birlik’te kullanılan terimlerine karşılık bulma konusunda çok kapsamlı sözlüklerin bulunduğunu ya da çalışmaların yürütüldüğünü söylemek oldukça zordur. Bu terim çalışmaları hem AB çeviri sürecinin sağlıklı bir şekilde yürütülebilmesinde hem de hukuk, iktisat, işletme, ekonomi, iletişim, tarım ve tıp gibi teknik alanlarda vatandaşların topluluk mevzuatını anlamalarında son derece önem arz etmektedir.Bu bağlamda Türkiye’nin AB’ye üyelik sürecinde terim sözlüklerinde karşılaşılan sorunların aşılması için neler yapılabilir? AB’de ve ülkemizde bu konuda hangi adımlar atılıyor, üretilen terimlerin doğruluğu nasıl denetlenebilir ve en önemlisi de AB’ye üye olmadan önce Avrupa Birliği Terim Birliği’ne girmek için ne tür çalışmaların yapılması gerekir? Terim sorunları nasıl aşılabilir? Özellikle de terim birliğinin sağlanması için neler yapılabilir? Bu konuda karşılaşılan sorunlar karşılaştırmalı bir yöntemle ele alınacak, çözüm önerileri sunulmaya çalışılacak ve Türkiye’nin atması gereken adımlar tartışmaya açılacaktır.

Keywords: