Abstract:

Sığır yetiştiriciliğinde önemli ekonomik kayıplardan biride ayak hastalıklarına bağlı olarak oluşan kayıplardır. Özellikle entansif yetiştiricilik yapılan işletmelerde ayak hastalıklarının arttığı bilimsel olarak kanıtlanmış gerçeklerdendir. Bu çalışmada, Kırıkkale ve yöresinde bulunan besi sığırlarında ayak hastalıklarının insidansının araştırılması amaçlanmıştır. Bu lokasyonda farklı ırk ve yaşlarda toplam 3047 adet büyükbaş besi sığırı ayak ve tırnak deformasyonları yönünden incelendi. Yılın belirli aylarında işletmeler ziyaret edilip ayak hastalıkları yönünden hayvanlar incelendi. Yapılan çalışmada hayvanların 53 adet hayvanın ayağında yayvan geniş tırnak, 1 adet hayvanda çift taban oluşumu, 1 adet hayvanda sivri tırnak, 1 adet hayvanda ayrık tırnak, 1 adet hayvanda makasvari tırnak, 1 adet hayvanda da çift taban oluşumu saptanmıştır. Ayak hastalığı olarak 2 adet hayvanda interdigital dermatitis, 8 adet hayvanda digital dermatitis, 10 adet hayvanda ökçe çürüğü, 21 adet hayvanda taban ülseri, 5 adet hayvanda interdigital flegmon, 4 adet hayvanda beyaz çizgi hastalığı 22 adet hayvanın tırnağında ise laminitisin çeşitli formları tespit edildi. İşletmelerde ahır zemini, bakım koşulları ve yoğun besleme göz önüne alındığında, ahır hijyeni ve tırnak bakımının yetersiz olduğu belirlendi. Sonuç olarak ayak hastalıklarının oluşumunda ahır zemini ve rasyon içeriği gibi işletmelere ait yönetimsel faktörlerin etkisi, ırkın duyarlılık veya direncine göre farklılıkların olduğu belirlendi. Bütün bu faktörlerin eşliğinde istatiksel olarak elde edilen verilere göre Kırıkkale yöresindeki besi sığırlarının ayak hastalıklarının insidansı %4.23 olarak tespit edilmiştir.

Keywords: