Özet:

Ö Z E T Edebiyatın en eski biçimlerinden bir tanesi olan şiirin antik şair Hesiod ve düşünür Platon’a göre bazı farklı kuramsal boyutları vardır. Hesiod döneminde (çoğu zaman şarkı ya da ilahi biçiminde olan) şiir esin perilerince verilen kutsal bir armağan, şairin yaratıcılığı ise kendisinin tanrılarla olan dolaysız iletişiminin sonucu olarak görülür. Öte yandan Platon, akla değil de hislere hitap eden zararlı ve tehlikeli bir tür olarak değerlendirir. Bu yüzden Platon şairleri de esin ile mantık dışı bir biçimde yazan ve bu esinin sonucunda yaratıcılıktan, gerçeklikten ve dehadan uzak kimseler olarak tanımlar. Dolayısı ile Platon, Hesiod’un aksine bilgi, erdem ve akla dayanmayan şiirin hiçbir zaman nihai gerçekliğe ulaşamayacağını; yalnızca eleştirel düşünceye, diyalektik sorgulamaya ve düşünsel incelemelere dayanan felsefenin gerçekliği tartışabileceğini savunur. Bu bakımdan bu çalışma Hesiod’un Theogony ve Platon’un Ion adlı yapıtlarında sözü edilen farklı şiir ve şair imgelerini tartışacaktır. Anahtar Kelimeler: Platon, Hesiod, Ion, Theogony, Şiir, Ozan AB S T R AC T As one of the oldest forms of literature, the concept of poetry has some theoretical dimensions from the points of ancient poet Hesiod and philosopher Plato. In the time of Hesiod, poetry (song or hymn), was considered a sacred gift coming from the Muses, and the creativeness of the poet (the rhapsode) coming from the poet`s direct relationship with the gods. Plato on the other hand sees poetry as harmful and dangerous addressing to the senses, not the rational mind. Thus, Plato regards poets as inspired and irrational, and because of this inspiration he considers poets to be separate from creativity, reality and genius. Hence unlike Hesiod, Plato claims that poetry, which is not based on knowledge, wisdom and reason, cannot reach the ultimate truth; only philosophy can discuss reality through critical thinking, dialectical inquiry and philosophically analysis and not by inspiration as a gift from the Muses. This article will discuss Hesiod’s concept of poetry in Theogony and that of Plato’s in Ion. Keywords: Plato, Hesiod, Ion, The Theogony, Poetry, Rhapsode

Anahtar Kelimeler: