Özet:

Bu çalışmada, ahşap yapı restorasyonu uygulamalarında mevcut olan sorunlarının belirlenerek bu sorunların çözümüne yönelik önerilerinin geliştirilmesi amaçlanmıştır. Bu amaca uygun olarak geliştirilen kapsamlı bir anket yardımı ile Türkiye’nin farklı illerinde ahşap yapı ve yapı elemanları restorasyonu alanında faaliyet gösteren 47 adet işletmenin uygulamada karşılaştıkları sorunlar belirlenmiştir. Araştırma sonuçlarına göre, küçük ölçekli işletmenin %80’i, orta ölçekli işletmenin %78’i ve büyük ölçekli işletmenin %89’u kültür varlıklarına ilgi duydukları için restorasyon alanında faaliyet göstermekte olduklarını bildirmişlerdir. İşletmelerin %63’ü restorasyon işlerinin niteliğine uygun personel bulamada zorluk yaşamakta olup, en yüksek düzeyde (%51) oyma, kakma, kündekari bilgi ve becerisine sahip kalifiye iş gücüne ihtiyaç duymaktadırlar. İşletmelerin %55’i restorasyonda kullanılan istenilen boyut, tür ve rutubette ahşap malzeme temininde zorluk yaşamaktadır. Ahşap yapıların/eserlerin %40’ında çürüme, %55’inde çatlama, %30’unda renk değişimi, %36’sınde boyutsal değişim, %30’unda çarpılma ve %47’sinde ise koruyucu katman deformasyonu meydana geldiği belirlenmiştir. Ankete katılan işletmelerin vermiş olduğu bilgilere göre, tarihi yapıya/esere kullanıcısı tarafından bilinçsiz uygulanan koruma yöntemlerinin oranı %92 olup, bu uygulamalarının %21’i telafisi mümkün olmayan, %43’ü telafisi mümkün ama önemli maddi kayıplara yol açan, %13’ü ise yapının/eserin korunmasına bir süre yardımcı olabilecek niteliktedir. Restorasyon uygulamalarının %61,7’sinde öngörülemeyen sorunlar ile karşılaşıldığı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler: