Abstract:

Duygusal zekâ genel anlamda duyguları ustaca kullanma sanatıdır ve öğretmenler için çok önemli bir beceridir. Bu nedenle bu araştırmada ortaokul kademesinde görev yapan öğretmenlerin duygusal zekâlarına ilişkin algı düzeylerinin bazı değişkenler açısından incelemesi amaçlanmıştır. Araştırmanın verileri, nicel desende betimsel tarama yöntemi ile toplanmıştır. Tabakalı örnekleme yöntemiyle yapılan araştırmanın örneklemi ortaokul kademesinde görev yapan 224 öğretmenden oluşmuştur. Veri toplama aracı olarak “Bar-On Duygusal Zekâ Ölçeği” kullanılmıştır. Veri analizinde aritmetik ortalama ve standart sapma hesaplandı ve ortalamalar ve bağımsız gruplar arasındaki önemli farkı bulmak için t-test ve tek yönlü varyans analizleri yapılmıştır.  İlaveten, gruplar arası farkı belirlemek için Scheffeé önemlilik testi kullanılmıştır. İstatistiksel sonuçlar göstermiştir ki ortaokul öğretmenlerinin kendi duygusal zekâlarına ilişkin algıları toplam ölçekte ve de “kişisel farkındalık”, "kişisel beceriler", "uyumluluk", "stresle başa çıkma" ve "genel ruh hali" boyutlarında olumludur. Bu sonuçlara göre; öğretmenlerin kişilerarası becerilerde daha başarılı oldukları söylenebilir. Bunun yanında cinsiyete göre toplam ölçek ve boyutlarda kadın öğretmenlerin; yaşa göre toplam ölçek, "kişisel beceriler", "uyumluluk" ve "genel ruh hali" boyutunda genç öğretmenlerin; hizmet sürelerine göre toplam ölçek, “uyumluluk” ve “genel ruh hali” boyutlarında meslekte yeni öğretmenlerin; branşlarına göre toplam ölçek, "kişisel farkındalık" ve "stresle başa çıkma" boyutlarında Türkçe, fen ve teknoloji ile bazı durumlarda Matematik, sınıf ve görsel sanatlar öğretmenlerinin duygusal zekâları daha yüksektir. Öğrenim düzeyine göre “uyumluluk" boyutunda ise öğretmen okulu mezunlarının duygusal zekâları daha düşük bulunmuştur. Araştırma doğrultusunda, ilkokul ve liseler gibi diğer eğitim düzeylerindeki öğretmen ve yöneticilerin duygusal zekâları da incelenmesi ve de kurs, çalıştay ve seminerler gibi faaliyetler ile öğretmenlere duygusal zekâlarını geliştirecek fırsatların sunulması önerilmiştir. 

Keywords: