Gülme, eğlenme, eğlendirme, hoşça vakit geçirmenin yanı sıra ders verme ve düşündürme gibi amaçlarla anlatılan; kısa ve mensur yapılarıyla akılda kalıcı, işlevsellikleriyle gündelik hayatın çeşitli aşamalarında kullanılan fıkralar; Türk mizah geleneğinin en önemli anlatı türlerindendir.
Mizah teorileri ise araştırmacıların gülmenin nedenleri ve nasıl meydana geldiğine dair ilk çağlardan beri öne sürdükleri fikirlerin ve bu çerçevede oluşan kanaatlerin bir sonucu olarak ortaya çıkmıştır. Bu çalışmada farklı etnik ve dinî grupların bir arada yaşadığı, özgün sosyokültürel yapısı, tarihî ve dinî birçok anlatının ortaya çıktığı şehir olan Şanlıurfa’dan derlenen fıkralar mizah teorilerine göre incelenmiştir.
Şanlıurfa yöresinde fıkra başta olmak üzere diğer anlatı türlerinin üretim, icra ve aktarımına zemin hazırlayan en önemli unsur anlatı ortamlarıdır. Şehir merkezinde ve kırsal kesimlerde farklı faktörlerin etkisiyle şekillenen bu ortamlar; yöre insanının inanç, gelenek, âdet ve hayat felsefe hakkında bizlere fikir verir.
Yöreden bağlam unsurları dikkate alınarak derlenen fıkralarda üstünlük ve uyumsuzluk teorilerine göre değerlendirilebilecek fıkra sayısı fazladır. Farklı bölgelere paralel olarak fıkra türünün daha çok erkekler arasında yaygın olması; fıkraların genellikle eğlenme, eğlendirme gibi amaçlarla anlatılması yöre fıkralarının zaman zaman argodan beslenmelerine neden olmuştur. Şanlıurfa fıkraları, yöresel dil başta olmak üzere mahallî özellikleriyle beraber incelendiğinde anlamlı hale gelmekte ve yörenin mizah anlayışı bu yolla fıkralarda ortaya çıkmaktadır.
Gülme, eğlenme, eğlendirme, hoşça vakit geçirmenin yanı sıra ders verme ve düşündürme gibi amaçlarla anlatılan; kısa ve mensur yapılarıyla akılda kalıcı, işlevsellikleriyle gündelik hayatın çeşitli aşamalarında kullanılan fıkralar; Türk mizah geleneğinin en önemli anlatı türlerindendir.
Mizah teorileri ise araştırmacıların gülmenin nedenleri ve nasıl meydana geldiğine dair ilk çağlardan beri öne sürdükleri fikirlerin ve bu çerçevede oluşan kanaatlerin bir sonucu olarak ortaya çıkmıştır. Bu çalışmada farklı etnik ve dinî grupların bir arada yaşadığı, özgün sosyokültürel yapısı, tarihî ve dinî birçok anlatının ortaya çıktığı şehir olan Şanlıurfa’dan derlenen fıkralar mizah teorilerine göre incelenmiştir.
Şanlıurfa yöresinde fıkra başta olmak üzere diğer anlatı türlerinin üretim, icra ve aktarımına zemin hazırlayan en önemli unsur anlatı ortamlarıdır. Şehir merkezinde ve kırsal kesimlerde farklı faktörlerin etkisiyle şekillenen bu ortamlar; yöre insanının inanç, gelenek, âdet ve hayat felsefe hakkında bizlere fikir verir.
Yöreden bağlam unsurları dikkate alınarak derlenen fıkralarda üstünlük ve uyumsuzluk teorilerine göre değerlendirilebilecek fıkra sayısı fazladır. Farklı bölgelere paralel olarak fıkra türünün daha çok erkekler arasında yaygın olması; fıkraların genellikle eğlenme, eğlendirme gibi amaçlarla anlatılması yöre fıkralarının zaman zaman argodan beslenmelerine neden olmuştur. Şanlıurfa fıkraları, yöresel dil başta olmak üzere mahallî özellikleriyle beraber incelendiğinde anlamlı hale gelmekte ve yörenin mizah anlayışı bu yolla fıkralarda ortaya çıkmaktadır.
The jokes that are told for purposes such as laughing, entertainment, entertainment, welcome time, as well as teaching and thinking; short and mandatory structures that are permanent in mind, functionalities and jokes that are used in the various stages of daily life; are among the most important stories of the Turkish humour tradition.
The Mizah theories have emerged as a result of the ideas that the researchers have suggested since the early ages about the causes of laughter and how it occurred. In this study, the jokes collected from Sanlıurfa, the city where different ethnic and religious groups live together, its original socio-cultural structure, the city where many historical and religious stories arise, have been studied according to the theories of humor.
The most important elements of the narrative environment that prepares the ground for the production, execution and transmission of other narrative types, including jokes, are the most important elements of the narrative environment. These environments, formed by the influence of different factors in the city centre and in rural areas, give us an idea of the local people's beliefs, traditions, ethics and life philosophy.
The number of jokes that can be assessed by the theories of superiority and incompatibility in the jokes that are collected taking into account the contextual elements from the site is excessive. Parallel to different areas, the popularity of the type of joke among men is more common; the narration of joke often for purposes such as entertainment and entertainment has led to local joke from time to time to argod. Sanlıurfa jokes become meaningful when studied along with their local characteristics, including local language, and the sense of humor of the site appears in jokes in this way.
Alan : Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler
Dergi Türü : Ulusal
Benzer Makaleler | Yazar | # |
---|
Makale | Yazar | # |
---|