Görüntüleme
1
Türk kültür tarihine ışık tutan halk anlatıları, kolektif bilincin kusursuz ve çok işlevli ürünleridir. Bunlardan biri de az sözle çok şey anlatan ve güldürürken insanı düşünmeye sevk eden fıkralardır. Günlük hayatta yaşanan sıradan olaylar, özel tipler sayesinde sıra dışı bir görünüm kazanıp fıkra türünü oluşturmuştur. Söz konusu özel tipler ya bütün dünyaca tanınmış ya sadece Türk dünyasında tanınmış ya da yaşadığı bölge ve yörede tanınmıştır. Sadece yaşadığı bölge ve yörede tanınan tipler için “mahallî tip” ifadesi kullanılmaktadır. Sadece yaşadığı bölge ve yörede tanınan tiplerden biri de Tunceli’nin Pertek ilçesine bağlı Barav (Çukurca) köyünün sakinlerini ifade eden Baravlı’dır. Daha çok saflığıyla fıkralarda ön plana çıkan Baravlı; Tunceli, Erzincan, Malatya gibi illerde yaşayan Şavak aşiretine mensuptur. Türk fıkra tipleri içerisine dahil edilebilecek Baravlı fıkralarına konargöçer yaşam tarzı süren Şavak aşiretinin kültürel kodları yansımıştır. Fıkralar, Çemişgezek ilçesine bağlı olan ve Şavak aşiretine mensup Yenimahalle, Cebe, Sarıbalta gibi köylerde anlatılmaktadır. Bu çalışmada 2015 yılında tarafımızdan Sarıbalta köyünde derlenen Baravlı fıkraları incelenmiştir. Fıkralar hem yapısal yönden incelenmiş hem de gülme teorilerinden uyumsuzluk teorisine göre değerlendirilmiştir. Yapısal olarak şahıs kadrosu, zaman, mekân, dil, üslup bakımından incelenen ve uyumsuzluk teorisi kapsamında değerlendirilen fıkra sayısı yedidir. Fıkralarıyla iki farklı yönden ele alınan Baravlı tipi, bu çalışma vesilesiyle literatüre kazandırılmış olacaktır.
Folk narratives that shed light on Turkish cultural history are perfect and multifunctional products of collective consciousness. One of these is the jokes that tell a lot with few words and make people think while making them laugh. Ordinary events in daily life have gained an extraordinary appearance thanks to special characters and formed the joke genre. These special characters are either known all over the world, known only in the Turkish world, or known only in the region and region where they live. The term "local type" is used for the types recognized only in the region and locality where they live. One of the types recognized only in the region and locality where he lives is Baravli, which refers to the inhabitants of Barav (Çukurca) village in Tunceli's Pertek district. Baravlı, who comes to the forefront in jokes mostly with his naivety, belongs to the Şavak tribe living in provinces such as Tunceli, Erzincan and Malatya. The cultural codes of the Shavak tribe, which leads a nomadic lifestyle, are reflected in Baravlı jokes, which can be included in Turkish joke types. The jokes are told in villages such as Yenimahalle, Cebe, Sarıbalta, which are connected to Çemişgezek district and belong to the Şavak tribe. In this study, Baravlı jokes compiled by us in 2015 in Sarıbalta village were analyzed. The jokes were both structurally analyzed and evaluated according to the incompatibility theory, one of the theories of laughter. The number of jokes structurally analyzed in terms of person cast, time, place, language, style and evaluated within the scope of incompatibility theory is seven. The Baravlı type, which is handled from two different aspects with his jokes, will be introduced to the literature on the occasion of this study.
Alan : Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler
Dergi Türü : Uluslararası
Makale Detay 
Benzer Makaleler
PDF Görüntüle
Dergi Bilgisi
Eseri Dinleyin
Alıntı Yap
Bu Sayfayı Yazdırın
Paylaş
Mendeley
