Görüntüleme
13
İndirme
2
Bu makalede sekülerleşme teorisiyle ilgili son iki yüzyılda yapılan tartışmaların kısa bir özeti sunulmaktadır. Bu çerçevede ilk olarak seküler kavramının tarihçesi ve sekülerlik-laiklik ilişkisi hakkında bilgiler verilmiş, ardından sekülerleşme literatürü “klasik teoriler” ve “yakın dönem teoriler” şeklinde sınıflandırılarak vurgulanarak açıklanmıştır. Her iki yaklaşım arasındaki benzerlikler ve farklılıklar makalenin odak noktasını oluşturmaktadır. Sekülerleşme, teorik açıklama olarak adlandırabilecek bir görüşe göre Kitab-ı Mukaddes geleneğinden kaynaklanan, pratik açıklama olarak adlandırabilecek bir görüşe göre ise Protestanlığın sonucu olarak ortaya çıkmış olan bir olgu iken; sekülerleşme teorileri ise bu süreç sonunda dinin modern dünyadaki konumunu anlamak maksadıyla söylenenleri ihtiva eden kapsamlı bir teoriyi ifade eder. 19. yüzyılda modernleşme süreciyle birlikte dinin kaçınılmaz olarak ortadan kalkacağı fikri özellikle sosyolojide derin izler bırakmıştır. Daha sonraları sekülerleşme adı altında kapsamlı ve iddialı bir teoriye dönüşen ve 1950’lere kadar genel olarak geçerliliğini sürdüren bu görüş klasik sekülerleşme teorisi olarak adlandırılmaktadır. İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra dinin yeniden canlanması tartışmalarıyla birlikte bu yaklaşım, sekülerleşmeyi evrensel, doğrusal ve kaçınılmaz bir olgu olarak görmesi, dini dar bir anlamda tanımlaması, çoğulculuğu ve öznel dindarlığın yok sayması gibi gerekçelerle eleştirilmeye başlamış ve değişik sosyolojik bakış açılarına göre yeni açılımlar gerçekleşmiştir. Yakın dönem sekülerleşme teorileri olarak adlandırabileceğimiz bu yaklaşımların vurgusu, klasik teorinin yanlışlığı değil yetersizliği üzerinedir. Yeni yaklaşımlar, farklı kavramlar üzerinden alternatif bakış açıları sunarlar ve bu yönüyle klasik teoriye kıyasla daha analitik bir nitelik taşırlar. Her iki yaklaşım da kendi zamanlarının ürünüdür: Klasik teori modernite ile, yeni teoriler postmodernlikle ilişkilidir. Klasik teorilerin aksine yakın dönem yaklaşımlar determinist değil, olasılıkçı bir nitelik taşırlar. Her iki yaklaşım da dinin etkisinin azaldığını belirtir ancak yakın dönem yaklaşımları teorik olarak temellendirilmiş kararlardan değil, ampirik gözlemlerden yola çıkmaktadırlar.
This article provides a brief summary of the discussions on the theory of secularization over the past two centuries. In this framework, information was first given about the history of the secular concept and the secularity-ethnicity relationship, then the literature of secularization was explained by emphasizing the classification of the "classic theories" and "theories of the near-period". The similarities and differences between both approaches are the focus of the article. Secularization, according to a view that can be called theoretical explanation, is a fact that has emerged as a result of Protestanism, while secularization theories are a comprehensive theory that contains what is said in order to understand the position of religion in the modern world at the end of this process. The idea that religion will inevitably disappear along with the modernization process in the 19th century has left deep traces especially in sociology. This view, which later became a comprehensive and ambitious theory under the name of secularization and continued to be generally valid until the 1950s, is called the classical theory of secularization. With the discussions about the restoration of religion after World War II, this approach began to be criticized by reasons such as seeing secularization as a universal, linear and inevitable fact, defining religion in a narrow sense, counting out pluralism and the absence of subjective religiousity, and new openings occurred from different sociological perspectives. The emphasis of these approaches, which we can call the recent secularization theories, is on the errors of the classical theory, not on the insufficiency. New approaches offer alternative perspectives through different concepts, and in this regard they carry a more analytical quality compared to classical theory. Both approaches are a product of their own times: Classical theory is related to modernity, and new theories are related to postmodernity. Unlike classical theories, near-term approaches carry not a determinist, but a probability. Both approaches indicate that the influence of religion is reduced, but recent approaches are based not on theoretically-based decisions, but on empirical observations.
This article provides a summary of the debates on secularization theory over the last two centuries. In this context, firstly, information about the concept of secularization afterwards, the secularization literature is explained by classifying them as “classical theories” and “recent theories”. The article focuses on the similarities and differences between both approaches. While secularization is a phenomenon that “originates from the Old Testament tradition” according to an opinion that can be called a theoretical explanation, or “emerged as a result of Protestantism” according to an opinion that can be called a practical explanation; secularization theories, on the other hand, refer to a comprehensive theory that includes what is said in order to understand the position of religion in the modern world at the end of this process. The idea that religion would inevitably disappear with the modernization process in the 19th century left deep traces especially in sociology. This view, which later turned into a comprehensive and assertive theory under the name of "secularization" and continued its validity until the 1950s, is called the "classical secularization theory". After the Second World War, with the debates on the revival of religion, this approach started to be criticized for seeing secularization as a universal, linear and inevitable phenomenon, defining religion in a narrow sense, ignoring pluralism and subjective religiosity and new openings have been realized according to different sociological perspectives. The main emphasis of these approaches, which we can call “recent secularization theories”, is on the inadequacy of the classical theory, not its falsity. New approaches offer alternative perspectives on different concepts, and in this respect, they are more analytical than classical theory. Classical theories are compatible with modernity, new theories are compatible with postmodernity. Recent approaches are based on empirical observations, not theoretically grounded decisions. Contrary to classical theory, recent approaches have a "probabilistic" character, not "determinist".
Dergi Türü : Uluslararası
Makale Detay 
Benzer Makaleler
PDF Görüntüle
Dergi Bilgisi
Eseri Dinleyin
Alıntı Yap
Bu Sayfayı Yazdırın
Paylaş
Mendeley
