Özet:

Bu çalışmada, Erzurum İli İspir İlçesi Kırık Bucağı'nda meydana gelen ağır ve ileri düzeydeki göçün nedenleri vetarıma olan etkilerinin tespit edilmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla, göç olgusunun teorik temelleri, dünyadaki veTürkiye'deki göçle ilgili örneklere yönelik çalışmalar ve bölgeyle ilgili yayınlanan bilgi ve veriler kullanılarak,öncelikli olarak çalışmanın altyapısı oluşturulmuştur. Bölgedeki göçün nedenlerini ve etkilerini belirlemek için,26 köyün tamamında tabakalı örnekleme yöntemiyle 91 hane reisiyle yapılan anket sonuçları kullanılmıştır.Göçün nedenlerini belirlemek için, anket sonucu elde edilen veriler kullanılarak probit yöntemiyle SınırlıBağımlı Değişken Regresyon modeli Limdep Programı'nda tahmin edilmiştir. Göçün tarıma etkisini belirlemekiçin, crosstab yöntemiyle tablolar oluşturularak deskriptif analizler yapılmıştır. Regresyon modeli sonuçlarınagöre göçü; hanelerin köy dışında okuyan çocuğunun olması, hane reislerinin sosyal güvenceye sahip olmaması,göç eden akraba sayısı ve hanede birisinin gurbete çıkması gibi faktörler göçü tetiklemiş; sahip olunan çayırarazisi miktarı, başkasına ait arazi kullanımı, işletmelerde besicilik yapılması ve büyükbaş hayvan sayısı iseengellemiştir. Bu göçün tarıma etkileri ise; hayvan sayısının azalması, hayvan başına düşen çayır ve mera arazisimiktarının artması, tahıl üretiminin tamamen bitme noktasına gelmesi, yonca ve korunga gibi yem bitkileri ekimalanlarının azalması şeklinde olmuştur. Göçü önlemek için, model sonuçlarında da açıkça görüldüğü gibi;mevcut ve alternatif tarımsal faaliyetlerin iyileştirilerek arttırılması ile ilgili tedbirlerin alınması gerekmektedir.Bu tedbirler alındığında, tarıma olumsuz etki eden, işletmelerin küçük ve dağınık olması, piyasa ile ilişkilerininzayıf olması, verimsiz yerli ırklarla yapılan hayvancılık faaliyeti, değerlendirilemeyen çayır ve mera arazileri,çiftçiler arasındaki yetersiz işbirliği ve kooperatifleşme gibi olumsuz unsurlar ortadan kalkmış olacaktır

Anahtar Kelimeler: