Views
4
Klasik Türk edebiyatının “sultânu’ş-şu‘arâ” ünvanlı şairi Bâkî, mensur eserleri bir yana daha çok Divan’ı ile tanınmış; şair üzerine yapılan muhteva, dil ve üslup çalışmalarına da Divan’ı kaynaklık etmiştir. Bâkî Divanı hem Arap hem de Latin harfleriyle basılmış, eserin eleştirel neşri yapılmıştır. Bâkî Divanı’nın ilk baskısı İstanbul’da 1859-60’tadır. Daha sonra Dvorak (1908, 1911) bir incelemeyle birlikte Leiden’de Divan’ın ikinci baskısını yapmıştır. Sadeddin Nüzhet Ergun (1935), İstanbul kütüphanelerindeki 25 nüsha ve şahsi kütüphanesindeki 3 nüshayı esas alarak Divan’ı neşretmiştir. Ergun’un bu neşri uzun yıllar kullanılmıştır. Sabahattin Küçük, Bâkî Divanı üzerine hazırladığı doktora tezini 1994’te bastırarak ilim âlemine Divan’a dair şimdilik en muteber yayını sunmuştur. Küçük, on iki nüshayı esas alarak metni kurmuştur. Bugün bu neşirlerin yetersizliği farklı araştırmalarda ortaya koyulmuştur. Bu araştırmalarda neşirlerde Bâkî’ye ait olmayan şiirlerin varlığı, Bâkî’ye ait iken neşirlere girmeyen şiirlerin durumu çözülmesi gereken sorunlar olarak durmaktadır. Şairin Divan’ının bilinen/bilinmeyen nüshaları incelendikçe farklı türden hataların ortaya çıktığı görülmektedir. Hatalardan birisini de bu çalışmanın konusunu oluşturan, Ergun ve Küçük neşirlerindeki “muhammes” başlıklı şiir oluşturmaktadır. Her iki neşri referans alarak yapılan bilimsel çalışmalarda da muhammes olarak sunulan şiir, aslında şairin kendi gazeline bir tahmisidir. Bu makalede Bâkî Divanı neşirlerinin, Divan’ın muhtelif nüshalarının ve şiir mecmualarının tanıklığı ile şiirin muhammes değil şairin kendi gazeline tahmisi olduğu gösterilmiştir.
The poet Bâkî, known as the "sultân of poets" in classical Turkish literature, is primarily recognized for his Divan rather than his prose works. His Divan has been a source for content, language, and style studies about the poet. Bâkî's Divan has been published in both Arabic and Latin scripts, and a critical edition of the work has been produced. The first edition of Bâkî’s Divan was printed in Istanbul in 1859-60. Later, Dvorak (1908, 1911) published the second edition of the Divan with a review in Leiden. Sadeddin Nüzhet Ergun (1935) published Divan based on 25 copies in Istanbul libraries and 3 copies in his personal library. This publication of Ergun used to be used for many years. Sabahattin Küçük, by publishing his doctoral thesis on Bâkî's Divan in 1994, provided the most authoritative publication on the subject for the scholarly community. Küçük constituted the text based on twelve copies. Today, the inadequacy of these publications has been revealed in different studies. In these studies, the existence of poems that do not belong to Bâkî in the publications and the situation of poems that belong to Bâkî but are not included in the publications stand out as problems that need to be solved. As the known/unknown copies of the poet's Divan are examined, it is seen that different types of errors emerge. One of these errors is the poem titled "muhammes" in the Ergun and Küçük editions, which is the subject of this study. In scientific studies based on both editions, the poem presented as “muhammes” is actually a tahmis (response) by the poet to his own gazelle. This article demonstrates that, based on the testimonies of Bâkî’s Divan editions, various manuscript copies, and poetry collections, the poem is not a “muhammes” but rather the poet’s response to his own gazelle.
Field : Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler
Journal Type : Uluslararası
Article Detail 
Similar Articles
Download PDF
Journal Information
Listen Paper
Cite
Print This Page
Share
Mendeley
