Views
47
Downloands
9
Nasreddin Hoca Türk dünyasında bilinen en yaygın fıkra tipidir. Onun için gerek yurtiçinde gerekse yurtdışında Nasreddin Hoca tipi ve fıkraları üzerine birçok çalışma yapılmıştır. Yapılan araştırmalarda Nasreddin Hoca’nın tarihî kişiliği yanı sıra başka problemler de ele alınmıştır. Ancak onun gerçekten yaşamış biri olduğu kesin olarak ortaya konulamamış ve bu konuda bilim adamları bir mutabakata varamamışlardır. Nitekim bazı araştırmacılar onu Nasıreddin Tusi olabileceğini söylerken bazıları ise Anadolu’da yaşamış bir kadı olduğunu ileri sürmüştür. Bazı araştırmacılar ise Timur ile onun arasında geçtiği söylenen fıkralardan hareketle yaşadığı zaman hakkında değişik fikirler beyan etmiştir. Ancak bunun da tarihsel bir temeli olmadığı anlaşılmıştır. Bu makalenin araştırma malzemesini ise dört fıkra oluşturmaktadır. Bu fıkralarda Nasreddin Hoca ve Emir Timur incelenmektedir. Onun için makalede öncelikle mizah hakkında genel bilgiler verilmiş ve mizahın fıkra, masal, hikmetli söz gibi birçok alt türünün bulunduğu ifade edilmiştir. Fıkra temelinde mizahın pek çok işlevi olduğu vurgulanarak Emir Timur ve Nasreddin Hoca’nın tarihsel kişilikleri hakkında kısaca bilgi verilmiştir. Daha sonra Nasreddin Hoca fıkralarının ne zaman ortaya çıktığı ve hangi tarihten itibaren yazılı kaynaklarda yer aldığı tartışılmıştır. Ayrıca Emir Timur’un bu fıkralarda nasıl yansıdığı dört fıkra metni üzerinden irdelenmiştir. Neticede bazı fıkralara seyyah süjelerin temel oluşturduğu görülmüş ve Timur’un “Ankara Savaşı” dolayısıyla fıkralara olumsuz yansıdığı tespit edilmiştir. Ancak fıkralarda Timur tarihsel bir şahsiyet olarak değil bir folklor tipi olarak yer almaktadır. Onun için fıkralarda sadece Timur değil genel olarak yöneticilere karşı bir tavır alınmış görünmektedir.
Nasreddin Hodja is the most common joke type in the Turkic world. For this reason, many studies have been done on Nasreddin Hodja type and his jokes both at home and abroad. In the researches, besides Nasreddin Hodja’s historical personality, other problems were discussed. However, it has not been clearly established that he really lived and scientists have not reached an agreement on this issue. Indeed, some researchers say it might be Nasireddin Tusi; others claimed that he was a kadı (judge) who lived in Anatolia. On the other hand, some researchers have stated different ideas about the time when he lived from the anecdotes mentioned between him and Timur. However, it is understood that this has no historical basis. The research material of this article consists of four jokes. Nasreddin Hodja and Tamerlane were examined in these jokes. For that reason, firstly general information about humor was given and then it is expressed that it has many subgenres such as joke, tale and philosophical phrases. Short information about the historical personalities about Tamerlane and Nasreddin Hodja were given by emphasizing that the humor has many functions on the basis of joke. Later, the emergence time and the partaking in the written sources of Nasreddin Hodja jokes were discussed. Moreover, how Tamerlane was reflected in the jokes was examined in the texts of these four jokes. As a result, it was seen that the basis of some jokes is the traveller theme and it was determined that Tamerlane was reflected negatively in the jokes as a result of “Ankara War”. However, Tamerlane takes place in the jokes as a folkloric type but not a historical personality. For that reason, it is generally seen that there is an attitude against not only Tamerlane but also the rulers.
Field : Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler
Journal Type : Uluslararası
Article Detail 
Similar Articles
Download PDF
Journal Information
Listen Paper
Cite
Print This Page
Share
Mendeley
