Özet:

Bu çalışmada önce Osmaniye, Düziçi, Gökçayır köyü âşıklarından Âşık Ova’nın hayatı hakkında bilgi verilmiştir. Asıl adı Mehmet Ova'dır. Âşık Ova, 1927 yılında Gökçayır’da doğmuştur, okula gitmemiştir. Okuma yazmayı kendi kendine öğrenmiştir. On yedi yaşında evlenmiştir. Askerliğini Hopa’da yapmıştır. 2002’de damar tıkanıklığından vefat etmiştir. Âşık Ova’yla ilgili daha önce herhangi bir akademik çalışma yapılmamıştır. Karacaoğlan etkinliklerinde ve İzmir’de katıldığı bir yarışmada birer madalya almıştır. Âşık Ova, bazı sebeplerle sevda, aşk, güzel adına türküler söylemeye utanmıştır, bu yüzden kendi şiirleri azdır, yine de elimizde üç şiiri bulunmaktadır. Halk hikayelerinden Âşık Garip, Köroğlu, Elbeyoğlu, Öksüz Ali, Ali Paşa, Arzu ile Kamber, Havlacı Güzeli, Güzel Ahmet, Bey Börek, Deli Boran ve Hurşit hikayelerini bilmektedir. Kına gecelerinde türküler söyleyen, türkülü hikayeler anlatan bir âşıktır. Âşık Ova mahlasını kullanmaktadır. Bu çalışmada Âşık Ova’dan derlenen türkülü Deli Boran hikayesine yer verilmiştir. Deli Boran ve hayatı hakkında bilgi verilmiştir. Daha sonra halk hikayeciliği ve Âşık Ova’nın hikayeciliği üzerinde durulmuştur. Âşık Ova, hikayeyi bozmadan, mümkün olduğu kadar ana örgüyü koruyarak, fiilleri kullanarak, saz eşliğinde, yerel ifadeler kullanarak, halk hikayeleri formellerini kullanarak anlatmaktadır. Çalışmada derlemede geçen kalıp ifadeler de değerlendirilmiştir. Daha sonra Yaşar Kemal’in Kadirli’den İsmail Uz’dan derlediği ve Sarı Defterdekiler adlı eserinde yayımladığı Deli Boran hikayesi ile karşılaştırılmıştır. İki derlemede de oldukça benzerlikler olduğu görülmüştür. Ancak iki aşığın anlatımında birbirinden farklı ifadelerin de olduğu görülmüştür. Derlemelerde ana olay örgüsü ve hikayedeki türküler hemen hemen aynıdır. Bu da halk hikayeciliği geleneğinin ne kadar güçlü olduğunu ve âşıkların hafızalarının ne kadar kuvvetli olduğunu göstermektedir.

Anahtar Kelimeler: