Özet:

Kalkınma olgusu, İkinci Dünya Savaşı sonrasında, başta Avrupa ülkeleri olmak üzere dünyanın en önemli gündem maddelerinden biri haline gelmiştir. Savaş nedeniyle kalkınması duran Avrupa ülkeleri, süper güç haline gelen Amerika Birleşik Devletleri’nin desteğiyle, yeniden hızlı bir kalkınma sürecine girmişlerdir. Bilim, sanayi, teknoloji ve sermaye alanlarında geçmişten gelen tecrübe ve birikime sahip Avrupa ülkeleri sanayi ve teknoloji temelli kalkınma hamlelerini kısa sürede tamamlamışlardır. Avrupa ülkelerinin sahip oldukları kalkınma altyapısından mahrum olan ve tarımsal nitelikleri ağır basan gelişmekte olan ülkeler için ise kırsal kalkınma modelleri önerilmiştir. Buna göre, gelişmiş ülkeler bilim, sanayi, teknoloji, sermaye ve finans alanlarına yatırım yapacaklar, gelişmekte olan ülkeler ise gıda, tarım ve hayvancılık yatırımlarıyla kalkınmaya katkıda bulunacaklardır. Bu çerçevede 1950’lerden itibaren Birleşmiş Milletler, Dünya Bankası ve Avrupa Birliği gibi örgütler kalkınma-kırsal kalkınma alanlarındaki girişimleriyle ve ayırdıkları fonlarla gelişmekte olan ülkelerin kırsal kalkınma faaliyetlerini desteklemektedirler. Bu kapsamda, araştırmanın amacı, Avrupa Birliği’nin kırsal kalkınma desteklerinden IPARD-Katılım Öncesi Mali Yardım Aracı fonlarının Türkiye kırsalının kalkındırılmasında rolü olup olmadığının ortaya konmasıdır. Araştırma kapsamına, Türkiye’de IPARD fonlarından destek alan tüm iller ve sektörler girmekle birlikte, çalışmanın nitel bir araştırma şeklinde planlanması, zaman ve maliyet kısıtları nedeniyle araştırma Çanakkale ilindeki en fazla destek alan yedi sektör ile sınırlandırılmıştır. Araştırma verileri görüşme yöntemiyle elde edilmiş, içerik analizine tabi tutularak çözümlenmiştir. Veri analizinde MAXQDA-The Art of Data Analysis Programından yararlanılmıştır. Sonuçta, Çanakkale ili özelinde IPARD Fonlarının en önemli katkısının ekonomik olduğu görülmüştür. Fonların dağıtımında bürokratik işlemlerin fazlalığı, proje danışmanlık faaliyetlerinin yetersizliği ve proje takviminin net olmamasından kaynaklanan sorunların yaşandığı anlaşılmıştır. Proje sürecinde yaşanan sorunların IPARD fonlarından yararlanan proje sahiplerini olumsuz etkilediği belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler: