Abstract:

Okuma metinleri, dil eğitiminin akademik ve kültürel anlamda yapı taşını oluşturmaktadır. Uluslararası standartlar çerçevesinde düzeyler eşliğinde yürütülen yabancı dil eğitiminde süreçte kullanılan okuma metinlerinin nitelikleri hedef kitle açısından oldukça önemlidir. Hedef kitlenin öğrenme motivasyonu, söz varlığını geliştirme motivasyonu, dili işlevsel olarak kullanma motivasyonu yabancı dil eğitiminin temel taşı olan metinlerle yakından ilişkilidir. Metnini okunup anlaşılmasını ifade eden okunabilirlik kavramı bu değişkenleri etkileyen en önemli unsurdur. A1 düzeyi temel dil becerilerin kullanımı açısından hayati öneme sahiptir. Nitel yaklaşımın benimsenip betimsel tarama deseninin benimsendiği bu çalışmada yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde en sık kullanılan A1 düzeyi ders kitaplarında yer alan okuma metinleri incelenmiştir. Bu süreçte okunabilirlikle ilgili akademik ve kurumsal çalışmaların tespitleri göz önünde bulundurularak uzman görüşü alınarak kıstaslar belirlenmiş; akabinde de derlem ve söz varlığı çalışmalarında kullanılan yazılımlar aracılığı ile elde edilen istatistiki veriler sürece dâhil edilerek süreç tamamlanmıştır. Araştırma neticesinde materyallerde kullanılan okuma metinlerinin bariz şekilde normal, kolay ve çok kolay okunabilirlik niteliğine sahip olduğu saptanmış; ancak materyal bünyesinde standart şekilde kolaydan zora doğru ilkesinin gözetilmediği tespit edilmiş; okunabilirlik açısından, cümle başına düşen kelime açısından, cümle uzunlukları ve kelime uzunlukları açısından her iki materyalin de farklılaştığı saptanmıştır.

Keywords: