Abstract:

Ülkemiz için önemli bir ürün olan pamuğun üretim artışında, yüksek verim potansiyeline sahip genetik potansiyeli iyi olan çeşitlerin yetiştirilmesinin yanında, yetiştirme koşullarının optimize edilmesi de önem taşıyan diğer bir faktördür. Bu faktörlerden biri de son yıllarda üzerinde yoğunlaşılan bir konu olan priming (ekim öncesi tohum uygulamaları) giderek önem taşımaktadır. Pamukta farklı priming uygulamalarının tohumun çimlenme özellikleri ile fide gelişimi ve bitki kök ve toprak üstü kuru madde miktarına etkisinin araştırıldığı bu çalışma, Çukurova Üniversitesi, Biyoteknoloji Araştırma ve Uygulama Merkezi laboratuvarları ile araştırma-deneme seralarında 2013 ve 2014 yıllarında yürütülmüştür. Araştırmada, Çukurova koşullarında yaygın olarak yetiştirilen ve bazı bitkisel karakterler yönünden birbirinden farklılık taşıyan SG 125 ve Flash pamuk çeşitlerinin delinte edilmiş tohumları; 1) %3’lük Potasyumnitrat (KNO3), 2) %10’luk Polietilenglikol (PEG-8000) 3) Mannitol, 4) %2’lik Potasyum klorür (KCl) ve 5) Saf su priming uygulamalarına tabi tutulmuş, 6) priming uygulamasız tohumlar ise kontrol olarak değerlendirilmiştir. Elde edilen sonuçlar, hem laboratuvar hem de saksı koşullarında genel olarak Flash çeşidinin çimlenme özelliklerinin SG-125 çeşidine göre daha iyi olduğunu göstermiştir. Bu bağlamda hem petri koşullarında hem de toprak koşullarında saptanan çimlenme hızı ve gücü ile sürme hızı ve gücü değerleri Flash çeşidinde, SG-125 çeşidine kıyasla önemli oranda daha yüksek saptanmıştır. Priming uygulamaları içerisinde, özellikle Saf su ve Mannitol uygulamalarının çimlenme ve fide gelişimi yönünden kontrol uygulamaları ve diğer uygulamalara kıyasla avantajlar sağladığı, bu nedenle bu uygulamaların pamuk tarımı yönünden avantaj sağlayabileceği ve bu uygulamalarla ilgili tarla koşullarını da içeren daha detaylı araştırmalar yapılması gerektiği sonucuna varılmıştır.

Keywords: