Özet:

Bu araştırma çocukların sosyal izolasyon sürecindeki yaşantılarının ebeveyn tespitleri çerçevesinde belirlenmesi, buna ilişkin tespitlerin çocuk hakları bağlamında tartışılması ve geleceğe yönelik benzer koşulların yaşanma olasılığına karşın çocukların ve haklarının daha etkin korunabilmesine yönelik önerilerin ortaya konulabilmesi amacıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırma, nitel araştırma yaklaşımına uygun olarak durum çalışması deseninde gerçekleştirilmiştir. Araştırma grubunu maksimum çeşitlilik örneklemesi ile belirlenmiş toplam 712 ebeveyn çifti oluşturmaktadır. Araştırma verilerinin edinilmesinde açık uçlu sorulardan oluşan anket formu kullanılmış, edinilen yazılı doküman verileri içerik analizi tekniği ile analiz edilmiştir. Araştırmada, ebeveyn tespitlerine dayalı olarak belirlenen yaşantılar çocuğun; eğitim ve fırsat eşitliği, şiddet, ihmal ve istismardan korunma, çok yönlü gelişim, zararlı madde ve alışkanlıklardan korunma, ev yaşamına katılım, boş zaman değerlendirme ve eğlenme, bilgiye erişim ve iletişim, saygı, ilgi ve sevgi görme, dijital ortam risklerinden korunma ve her türlü kötü muameleye karşı korunma hakkı çerçevesinde hak temelli bir bağlamda incelenerek tartışılmıştır. Araştırmada, sosyal izolasyon sürecindeki çocuk yaşantılarının yaygın biçimde çocuk hakları açısından ihlal unsuru oluşturucu içeriğe sahip oldukları ve çocukların riskli yönü daha güçlü yaşantılarla daha sık karşı karşıya kalmış oldukları sonucuna ulaşılmıştır. Bu sonuçlara dayalı olarak araştırma kapsamında, benzer durumların ileriki zamanlarda tekerrürü halinde çocukların ve haklarının korunması ve daha etkin gözetilmesine yönelik başta ebeveynler, eğitimciler ve politika geliştiriciler olmak üzere konunun paydaşı diğer unsurları da esas alan bazı öneriler geliştirilmiştir.

Anahtar Kelimeler: