Özet:

Bu çalışmada Hanefî fıkıh usûlü âlimlerinden Ebu’l-Berekât en-Nesefî’nin nesih anlayışı hakkında bilgi verilmiştir. Neshin sözlük anlamını belirlemede farklı görüşler ortaya konulmuştur. Nesefî’ye göre nesih sözlükte ref, izâle ve nakil anlamlarında kullanılmaktadır. Terim olarak nesih, Allah katında malum olan mutlak hükmün müddetinin bittiğini beyan etmektir. Buna göre İslam dininde neshin olmadığı ve olamayacağı görüşünü savunan müslümanları, aklî ve naklî deliller getirerek neshi kabul etmeyen Yahudileri ve neshi kabul etmekle birlikte Ku’an’ın Kur’an’ı, sünnetin de sünneti neshedebileceği savunan imam Şâfiî’yi eleştirmektedir. Nesefî’ye göre Kur’an ve mütevâtir sünnet birbirlerini neshedebilir. Ancak haber-i vâhid, kıyas ve icmâ nâsih olarak kullanılamazlar. Nesih, hükmün ve metnin neshedilmesi, metni bâki kalıp hükmün neshedilmesi ve hükmü bâki kalıp metnin neshedilmesi şeklinde gerçekleşmiştir. İmam Şâfiî’ye göre nass üzerine yapılan ziyade tahsis ifade etmektedir. Nesefî ise nass üzerine yapılan ziyadeyi nesih olarak görmüştür.

Anahtar Kelimeler: