Özet:

Balık halleri, su ürünlerinin pazarlanmasında önem taşıyan toptan satış yerleridir. Balık hallerinin yapısal ve ekonomik durumu, avlanan ve yetiştirilen su ürünlerinin etkin olarak pazarlanması ve değer bulmasında belirleyici özelliklerdir. Bu çalışmada balık hallerinin ekonomik ve yapısal durumunun ortaya koyulması amaçlanmış olup Balıkçılık Özel İhtisas raporunda bildirilen Türkiye'de işlem hacmi en yüksek 10 adet su ürünleri hali araştırma kapsamına alınmıştır. İncelenen balık hallerinde hal müdürü veya halden sorumlu personelle yüz yüze anket çalışması yürütülmüştür. Araştırma sonucunda balık hallerinin %60'ının deniz kıyısında konumlandığı görülmüştür. İncelenen hallerin %50'sinde sorumlu idari personel olarak su ürünleri mühendislerinin bulunması, hallerin işleyişinde mesleki bilgiden yararlanılması açısından oldukça olumludur. İncelenen balık hallerinin 2013 yılında işlem hacmi 761,7 ile 40 693,9 arasında değişmekte olup, toplam 115 878,3 ton olarak kaydedilmiştir. Hallerde en fazla işlem gören türler: Hamsi (Engraulis encrasicolus), istavrit (Trachurus trachurus), sardalya (Sardina pilchardus), uskumru (Scomber scombrus), palamut (Sarda sarda) mezgit (Merlangius merlangus), lüfer (Pomatomus saltatrix), çipura (Sparus aurata), levrek (Dicentrarchus labrax) ve gökkuşağı alabalığı (Onchorynchus mykiss) olduğu görülmüştür. Aynı zamanda Avrupa Birliği uyum sürecinde su ürünleri pazarlaması yapılan balık hallerinde yönetmelik uyarınca öngörülen iyileştirmelere göre balık hallerinin henüz yeterli şartlara ulaşmadığı görülmektedir. Tüm sorunlar arasında su ürünlerinin insan gıdası olma özelliği ön plana çıkarıldığında balık hallerindeki hijyen standartları acilen önlem alınması zorunlu bir konudur. Hijyen konusunda eğitim başta olmak üzere denetleme, fiziksel şartların iyileştirilmesi gibi önlemler etkili olabilecektir.

Anahtar Kelimeler: