Atıf Sayısı
2
Görüntüleme
27
İndirme
4
Dinde, özü teşkil eden inanç esaslarından sonra ikinci sırayı ibadetler almaktadır. Zira ibadetler dinin pratik hayata yansıyan yönüdür. İslâm tarihinin ilk yıllarına bakıldığında farz oluşundan uygulanma biçimlerine varıncaya kadar her ibadetin kendine özgü bir tarihi olduğu görülmektedir. Bu anlamda hac ibadeti İslâmî kaynaklarda yer alan bazı rivayetlere göre Hz. Âdem’e kadar uzanan bir geçmişe sahiptir. Ancak başta Kâbe olmak üzere söz konusu ibadetin ifa edildiği tüm kutsal mekânların ve bu ibadeti oluşturan uygulamaların neredeyse tamamının kökenleri Hz. İbrahim ve oğlu Hz. İsmail’e dayanmaktadır. Bununla birlikte söz konusu ibadetin Hz. İsmail’den Hz. Muhammed’e geçen süreçte birçok değişikliğe yahut tahrife maruz kaldığı ve Hz. Peygamber’in Vedâ haccındaki uygulamaları sayesinde tevhid inancına uygun olarak yeniden özüne tahvil edildiği bilinen bir gerçektir. Yine haccın siyasi ve kurumsal boyutu bağlamında Hulefâ-yi Râşidîndönemindeki uygulamalar da oldukça dikkat çekicidir. Bu çalışmada daha çok erken dönem İslâm tarihi kaynaklarında yer alan rivayetlerden hareket ederek Hz. Peygamber ve Hulefâ-yi Râşidîn dönemlerindeki hac ile ilgili uygulamalar sayesinde söz konusu ibadetin nasıl özüne döndürülerek İslâm’a uygun bir hale getirildiği hususu dinî, siyasi ve kurumsal yönleriyle ele alınmaya çalışılacaktır. Bu bağlamda öncelikli olarak Hz. Peygamber döneminde gerçekleşen ve ilkine Attâb b. Esîd’in, ikincisine Hz. Ebû Bekir’in ve sonuncusuna da bizzat Allah Resûlü’nün önderlik ettiği hac ibadetleri ele alınacak ve bu hac ibadetleri ile ilgili rivayetler doğrultusunda söz konusu ibadet ile ilgili ne zaman farz kılındığı, Hz. Peygamber’in ya da diğer Müslümanların hac farz kılınmadan önce müşrik adetlerine göre hac yapıp yapmadıkları, hac emîrliği müessesesinin ne zaman ortaya çıktığı ve ilk hac emirinin kim olduğu gibi sorulara cevap aranacaktır. Daha sonra vatandaşın hak talebinde bulunması, valilerin hesaba çekilmesi ve hac emîrliği görevini kimin yapacağı gibi Hulefâ-yi Râşidîn döneminde gerçekleşen hac ibadetleri sırasındaki farklı uygulamalar da ayrıntılı bir şekilde incelenecek vesonuç itibariyle hac ibadetinin Hz. Peygamber ile Hulefâ-yi Râşidîn dönemlerinde geçirdiği değişim ve dönüşüm yanında dini, siyasi ve kurumsal yönlerine ışık tutulmaya çalışılacaktır. Ayrıca böyle bir çalışmanın sınırını aşacağından Hz. İbrahim ve Hz. İsmail sonrası hac ibadeti yahut câhiliye dönemi haccı konusuna girilmeyecek sadece söz konusu ibadetin İslâm dinine ya da tevhid inancına uygun hale getirilmesi sırasındaki bazı değişiklere ayrıntılarına girilmeksizin değinilecektir. Benzer şekilde Hz. Peygamber veya Hulefâ-yi Râşidîn döneminde gerçekleşen umre seyahatlerine de yer verilmeyecek yalnızca önemine binaen yeri geldiğinde işaret edilip geçilecektir.
In religion, prayers take second place after the principles of belief that constitute the essence, because praying is the aspect of religion reflected in practical life. When we look at the first years of the history of Islam, it is seen that every pray has its history, from being obligatory to its application. In this sense, ḥajj has a history dating back to Prophet Adam, according to some narrations in Islamic sources. However, the origins of almost all of the sacred places, especially the Kaaba, and the worship practices during the ḥajj, are based on Prophet Ibrahim and his son Prophet Ismail. However, it is a known fact that the ḥajj practices in question were subjected to many changes or distortions in the process from Prophet Ismail to Prophet Muhammad, and it was amended back to its correct form in the course of the Tawhid religion with the practices of Prophet Muhammad during the Ḥajj Al-Wadā. Again, in the context of the political and institutional dimension of the ḥajj, the practices in the period of the Rightly-Guided Caliphs are also quite remarkable. In this study, it will be tried to deal with the religious, political and institutional aspects of how the ḥajj was restored to its essence and made legitimatewith Islam in due course of the ḥajj of Prophet Muhammad and the Rightly-Guided Caliphs in the light of early Islamic history narratives. In this context, firstly, the ḥajj prayers that took place during the period of Prophet Muhammad, the first of which were directed by ʿAttāb b. Asīd, the second by Abū Bakr, and the last by Prophet Muhammad himself will be discussed. In line with the narrations regarding these hajj prayers, questions such as when it is obligatory for the worship in question, whether Prophet Muhammad or other Muslims performed ḥajj according to the polytheistic customs before the ḥajj was obligated, when the ḥajj institution/organization came into existence and who was the first Amīr al-ḥajj the answer, will be sought. Then, the different practices occured during the ḥajj prayers such as citizens’ claiming the rights, questioning the governors and who will be the Amīr al-ḥajj since the period of the Rightly-Guided Caliphs will be examined in detail, and as a conclusion, besides the change and transformation that the ḥajj went through during the periods of Prophet Muhammad and the Rightly-Guided Caliphs it will be made to shed light on the religious, political and institutional aspects of the ḥajj. In addition, since it would go beyond the limits of such a study, the subject of ḥajj prayer after Prophet Ibrahim and Prophet Ismail, or the ḥajj during the period of Jāhiliyya, will not be examined, only some changes during the conversion of the prayer to the religion of Islam or the belief of Tawhid will be assessed without going into details. Similarly, ʿumra travels that took place during the Prophet Muhammad or Rightly-Guided Caliphs will not be included, but will only be pointed out when it comes to their importance.
Alan : İlahiyat; Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler
Dergi Türü : Ulusal
Makale Detay 
Atıf Yapanlar
Benzer Makaleler
PDF Görüntüle
Dergi Bilgisi
Eseri Dinleyin
Bu Sayfayı Yazdırın
Paylaş
Mendeley
