Özet:

Hem devlet hem özel işletmeler açısından yüksek getiri kaynağı olarak görülen Turizm sektörü, kazanç için avantaj olarak görülmesinin yanı sıra muazzam istihdam olanakları sağlamaktadır. Ekonomik krizler, politik olaylar ve salgın hastalıkları turizm sektörünün hem yüksek sezondaki hem de kış sezonundaki potansiyel faaliyetini olumsuz etkilemektedir. Covid-19 pandemi sürecinin turizme etkisini ele alan bu çalışmada ekonomik veriler ve araçlar kullanarak Türkiye’de; hem ekonomik hem de istihdam aracı olarak görülen turizm sektörünün ve ilgili sektörlerin istatistiksel verileri karşılaştırılmıştır. İlk olarak analize turizm ile lgili 10 sektörün getirileri ve beta katsayıları hesaplanarak, katsayı anlamlılığı student- t testi ile denenmiştir. Daha sonra ise pandemi öncesi ve pandemi dönemi incelenerek, gruplar arasında bu dönemler ile ilgili turizm gelirleri ve tesis doluluk oranları gerçek veriler dayanak gösterilerek karşılaştırılmıştır. Çalışma sonucu İstanbul borsasında (BİST) işlem gören turizm ve diğer sektörlerin risk düzeyi göstergesi olarak bilinen beta katsayısının pandemi öncesi ve pandemi sürecinde ß>1 düzeyinde kalarak yüksek risk seyrini koruduğu ve piyasanın geneline göre daha riskli olduğu, seçilmiş diğer sektörlerin de beta katsayısının risk beyan ettiği anlaşılmıştır. Hesaplanan beta katsayısının anlamlılığı istatiksel olarak anlamlı bulunmuştur (p<0.001). Pandemi dönemi öncesine kıyasla pandemi sürecinde turizm gelirlerinin ciddi şekilde düştüğü ve tesis doluluk oranlarının da pandeminin ilk bir yılında hızla düşerek diğer yıldan toparlanmaya gittiği anlaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler: