Türkiye’de 1985-2005 yılları arasında bankacılık sistemine alternatif bir model şeklinde özel finans kurumları ismiyle faaliyette bulunan katılım bankaları, 2005 yılına gelindiğinde bankacılık sistemine dahil edilerek bugünkü isimleri olan katılım bankacılığı ismi altında varlıklarını sürdürmeye başlamışlardır. Katılım bankaları, vâdeli fon toplarken kâr/zarar ortaklığına yani fıkıhtaki adıyla mudârebeye dayalı katılma hesabı ile, fon kullandırırken ise çoğunlukla müşterinin almak istediği ürünü (mal, konut, taşıt vb. gibi) peşin alıp üzerine kârını ilave edip müşteriye vâdeli satarak yani fıkıhtaki adıyla murabaha ile işlemlerini yürütmektedirler. Fon kullandırımında az da olsa kullanılan bir diğer yöntem ise proje tabanlı kâr/zarar ortaklığı yani mudârebe/müşârekedir. Bu çalışma, 1985-2022 yılları arasında katılım bankalarının fon kullandırım teknikleri açısından en çok tercih ettiklerini ürünün murâbaha olduğunu ortaya koyarak, katılım bankacılığında mudârebe/müşâreke türünde fon kullandırabilme imkanını sunan alternatif bir bankacılık türüne işaret ederek, kalkınma ve yatırım bankacılığının bu tür bir bankacılık zeminini sağlayıp sağlayamayacağını akademisyenler ve uygulayıcılar nezdinde tartışmaya açmayı hedeflemektedir.
Islamic banks in Turkey, which operated under the name of private financial institutions as an alternative model to the banking system between 1985 and 2005, were included in the banking system in 2005 and continue their existence under their current name of participation banking. Participation banks are carried out their transactions by using mudaraba accounts when collecting funds with maturity, and by murabaha when disbursing funds. Another method used to a lesser extent in fund disbursement is project-based profit/loss sharing (mudaraba/musharaka). This study aims to reveal that the most preferred product of participation banks in terms of fund disbursement techniques between 1985 and 2022 was murabaha, pointing to an alternative type of banking that offers the opportunity to disburse funds in the mudaraba/musharaka type of participation banking, and to open the public debate on whether development and investment banking can provide such a banking ground.
Field : Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler
Journal Type : Uluslararası
Relevant Articles | Author | # |
---|
Article | Author | # |
---|