Abstract:

Çağımızda küreselleşme kavramıyla birlikte meydana gelen hızlı değişimler gerek işletmelerin yapılarını gerekse faaliyet ve fonksiyonlarını önemli ölçüde etkilemektedir. Günümüzde işletmelerin dış dünyaya ve çevrelerine kayıtsız kalmaları olanaksızdır. Bu durum işletmelerin açık sistem olarak adlandırılan yapılarından kaynaklanmaktadır. Bu nedenle örgütler çevreleriyle sürekli etkileşim halindedir. Çevrelerinden sürekli girdi alıp çıktı vererek dengeli yapılarını korumaya çalışmaktadır. Yani dış çevrenin belirsizliklerinden korunmaya çalışarak,temel amaçları olan yaşam faaliyetlerini sürdürmeye çalışmaktadır. Özellikle küresel pazarlarda faaliyet gösteren çokuluslu işletmelerin pazarda hayatta kalabilmesi ve rekabet şanslarını kaybetmemeleri için oluşturdukları yapı ile geliştirdikleri stratejileri anlamak ve araştırmak günümüzde daha da önemli hale gelmiştir. Araştırma kapsamında kurulur kurulmaz veya kurulduktan çok kısa bir süre sonra uluslararası pazarlarda faaliyet gösteren “Küresel Doğan İşletmeler” in geleneksel yollarla ulusallaşmış rakiplerine göre nasıl küreselleştiği araştırılmaya çalışılmıştır. Araştırmada örnek olay incelemesi yöntemi uygulanmıştır. Küresel doğan işletme özelliği gösteren 5 işletme ile çevresel faktörlerin, işletme değerlerinin ve teknolojinin küresel doğan işletmelere etkisini belirlemek amacıyla görüşmeler yapılmıştır. Çevresel faktörler ve gelişen teknolojiyi takip etmenin küresel doğan işletmeler üzerinde olumlu bir etkisinin olduğu belirlenirken, yasal zorunluluklar ve rakiplerin güçlü olması işletmeleri etkileyen olumsuz faktörler olarak belirlenmiştir. Bu çalışma ışığında küresel işletmeler alanında çalışacak kişilere yol göstermek amacıyla bu işletmelerin ne gibi stratejiler geliştirdiklerini belirleme konusunda literatüre katkısının olacağına inanılmaktadır.

Keywords: