Özet:

Bu çalışmanın amacı Türkiye’de 2010-2015 yılları arasında sosyal bilimler atıf indeksinde (Social Sciences Citation Index- SSCI) taranan bilimsel dergilerde yayımlanmış ölçek geliştirme çalışmalarının, ölçek geliştirme sürecindeki adımları ne derece sağlayabildiklerini incelemektir. Araştırma kapsamında Türkiye’de eğitim alanındaki üç dergide 2010-2015 yılları arasında yayınlanan 57 ölçek geliştirme makalesi, Ölçme ve Değerlendirme alanında dört uzman tarafından araştırmacıların geliştirdiği “Ölçek Geliştirme Makaleleri İnceleme Formu” ile puanlanmıştır. Ölçek Geliştirme Makaleleri İnceleme Formu alan yazında olan genel görüşler dikkate alınarak 19 maddeden oluşan bir form olarak düzenlenmiştir. Analizler çok yüzeyli Rasch modeli (ÇYRM) için FACETS ve frekans analizi için SPSS programı kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Çalışmada yer alan üç yüzeyin (makalelerin belirlenen ölçütleri karşılama düzeyi, değerlendirme formunda kullanılan ölçütler ve puanlayıcılar) ve değerlendirmedeki ölçütlerin puanlama düzeylerine ait bulgular ayrı ayrı elde edilmiştir. Analizler sonucunda, Logit cetvele göre çalışmada esas alınan ölçütleri karşılayabilme düzeyiyüksek 14 numaralı makalenin vedüşük 27 numaralı makalenin olduğu gözlenmektedir. Değerlendirme formunda yer alan ölçütler incelendiğinde güçlük düzeyiyüksek (karşılanmasızor) 16. ölçüt (Ölçüt geçerliği analizi sonucu elde edilen değerler uygundur) iken güçlük düzeyidüşük (karşılanmasıkolay) 3. ölçüt (Ölçeğin amacına uygun bir hedef kitle belirlenmiştir.) olduğu belirlenmiştir. Puanlayıcılara ait ölçümler incelendiğinde ise 4. puanlayıcınınkatı (en yüksek pozitif değer), 1. puanlayıcının isecömert (en düşük negatif değer) puanlayıcı olduğu gözlenmektedir. Ayrıca incelenen 57 makalenin 27 tanesinde (%47,4) geliştirilen ölçekler makale içeriğinde verilirken 30 makalede (%52,6) bu durum gözlenmemiştir. Geliştirilen ölçeklerin diğer araştırmacılar tarafından kullanıldığında puanlamanın nasıl yapılacağına dair bilginin verilme durumu ise makalelerin %56,1’inde (32 makale) gözlenirken % 43,9’unda (25 makale) puanlama ile ilgili bir bilgiye rastlanmamıştır.

Anahtar Kelimeler: