Abstract:

İnsanın kişilik yapısını, eylemlerini, bunlarla ilgili davranışlarını ve değerlendirmelerini tertip eden kaidelerin bütünü olan ahlâkın hem bireysel hem de toplumsal yönü bulunmaktadır. İnsan sosyal bir varlık olarak bir arada yaşama zorunluluğunda olduğuna göre, onları bir arada tutarak birlikteliklerini sağlayacak olan manevi değerlerin en başında ahlâk ve ahlâki kurallar gelir. Türk düşünce hayatının son dönemlerinde yaşamış ve sosyal bilimlerin birçok alanında görüşleri bulunan ünlü fikir insanı, mütefekkiri, münevveri ve kültür taşıyıcısı olan Erol Güngör, ahlâkı gerek psikolojik boyutta gerekse sosyolojik boyutta ele alarak incelemiştir. Güngör’e göre ahlâk, bir toplumun refahı ve huzuru için vazgeçilmez bir sistemdir. Ahlâk, bir insanın kişiliği hakkında fikir vermekle birlikte bir toplumun sosyal yapısı hakkında da ipuçları sunmaktadır. Ahlâkın oluşmasında ve temellendirilmesinde çevrenin ve ailenin çok önemli rolleri ve işlevleri bulunmaktadır. Bireyler ve toplumlar değişim gösterebildiğine göre ahlâk da değişime uğrayabilmektedir. Ancak bu değişim ahlâkın muhtevası ile ilgili değil biçimsel özelliği ile ilgilidir. Bu araştırmada, Türk sosyolojisinde Ziya Gökalp-Mümtaz Turhan çizgisinde hareket eden ve yapısal-işlevselci ekolün bir takipçisi sayılan Erol Güngör’ün ahlâk ve ahlâkın toplumsal yapı içindeki önemi ile ilgili görüşleri ele alınıp değerlendirilecektir.

Keywords: