Abstract:

Bu makale, çağdaş sosyolojinin en önemli figürlerinden Pierre Bourdieu’nün geliştirdiği siyaset sosyolojisini ele alıyor. Bourdieu külliyatının güçlü bir siyasi boyutu olmasına rağmen, yaygın kanaat Fransız sosyoloğun geliştirdiği bakış açısının çağdaş toplumların karmaşık siyasi yapısını analiz edebilecek kuramsal donanımdan yoksun olduğu yönündedir. Bu makalede ise, Bourdieu sosyolojisinin dört açıdan çağdaş siyaseti ve demokrasi pratiğini anlamak için önemli olduğunu ileri sürülüyor. İlk olarak, Fransız sosyoloğun geliştirdiği ilişkisel toplum kuramının içine gömülü siyasi imalara ışık tutuluyor. Çoğul iktidar yapısının, eğilim temelli fail anlayışının ve dışlayıcı bir mücadele mahalli olarak alan kavrayışının siyasi sonuçları tartışılıyor. Ardından, toplumsal dünyanın pratik mücadeleler ve sembolik mücadeleler tarafından biçimlendirilen iki boyutlu gerçekliğinin sınıflar açısından doğurduğu sonuçlar ele alınıyor. Sınıf mücadelelerinin ihmal edilmiş boyutu olarak, sembolik mücadelelerin grupların teşkilinde ve görme ve bölme ilkelerinin biçimlenişinde oynadığı merkezi rol vurgulanıyor. Üçüncü olarak, siyasi yetkinliğin eşitsiz dağılımı neticesinde, özellikle toplumsal uzamın ekonomik ve kültürel sermaye itibarıyla en yoksun bölgelerinde kaçınılmaz bir zorunluluk olarak ortaya çıkan temsil ve vekalet bağlarının yarattığı siyasi yabancılaşmaya odaklanılıyor. Siyasi girişimcilerin, toplumsal dünyanın meşru tanımını dayatabilmek adına verdikleri mücadelenin sembolik iktidarla olan güçlü bağlarına ışık tutuluyor. Son olarak, tabi olanların maruz kaldıkları eşitsizlikleri onaylamasına ve toplumsal gerçekliğin doğası biçiminde görmesine yol açan sembolik iktidarın işleyişinde devletin rolü tartışılıyor. Tüm bu tartışmalar, siyaset sosyolojisinde çoğu zaman ihmal edilen, siyaset imkanının toplumsal koşullarına ışık tutuyor.

Keywords: