Özet:

Kırgızlar, Orta Asya’daki Müslüman Türk boylarındanönemlilerinden biridir. Tarih boyunca oldukça uzun yollardan geçen Kırgızlar, 19. yüzyılın sonlarına doğru Çarlık rejiminin yönetimi altında yaşamaya başlamıştır. 1867 yılına gelindiğinde Çarlık Rusya’sı Türkistan’ı önce bölgelere, sonra da eyaletlere bölmüştür. Bölünmüş olan topraklara Rusları yerleştirmiş ve bu topraklarda yeni Rusya yaratmayı amaç edinmişlerdir. Birinci Dünya Savaşına İtilaf Devletleri safında giren Rus Çarlığı, Batı cephesinde ciddi kayıplar vermişti. Bunun sonucunda 1916’da çıkarılan kararname ile o güne kadar ikinci sınıf vatandaş olarak görülen ve askerlik hizmetinden muaf tutulan Müslüman Türklerden (Kırgız, Özbek, Türkmen, Kazak) 500.000 kişi silahaltına çağrıldı. Barış döneminde uzun zamandır farklı muamele gören Türkler, Rus hükümetinin bu çağrısını reddettiler. 4 Temmuz 1916’da Hocent’te başlayana ayaklanma, daha sonra Türkistan’ın diğer kısımlarına yayılıdı. Kırgız Türkleri Rus askerleri ve Rus yerleşimciler tarafından öldürüldü. Ülkenin kuzeyindeki ayaklanmacılar öldürüldü diğer 120 bini Çine kaçtı. Bu çalışma, Kırgız Türklerinin Ruslara direniş nedenlerini ve her alandaki Ruslarla olan mücadelelerini ele almaktadır.

Anahtar Kelimeler: