Görüntüleme
56
İndirme
16
İnsanın temel düşünme aşamalarından biri olan sorunun, bir dil bilgisi kategorisi olarak dünyadaki bütün dillerde olduğu gibi Türkçede de çeşitli kullanılma biçimleri bulunmaktadır. Bunlardan biri de ezgidir (intonation). Soru ezgisi, sözlü bir iletişim sırasında vericinin alıcıya iletmek istediği soruyu birden çok sözcükten oluşan bir cümleyle dile getirirken cümle içerisindeki başta vurgu ve ton dâhil olmak üzere birden çok parçalarüstü ses biriminin uyumlu birlikteliğiyle gerçekleşen ezgilemenin ortaya çıkardığı bir parçalarüstü ses birimidir. Ezgi, çağdaş Türk lehçelerinde ve ağızlarında, çok yaygın ve ölçünlü olmamakla birlikte soru cümlesi kurmada kullanılmaktadır. Ancak ezgili soru cümlesi üretmenin ölçünlü olduğu ve hem konuşma hem de yazı dilinde yaygın olarak kullanıldığı tek Türk lehçesi Azerbaycan Türkçesidir. Soru ezgisi, Azerbaycan Türkçesinde soru eki ve soru sözcükleri ile birlikte soru cümlesi üretme aracı olarak ölçünlü ve yaygın bir biçimde kullanılmaktadır. Azerbaycan Türkçesi tarihinde, Eski Anadolu Türkçesinden itibaren çok az da olsa kullanıldığı görülen bu soru cümlesi türü 16. yüzyılda Fuzûlî’den başlayarak daha yaygın olarak kullanılmaya başlamıştır. İnşa ettiği şiir diliyle sadece Azerbaycan’ın değil bütün Türk dünyasının çok önemli bir şairi olan Fuzûlî’nin Türkçesinde görülen ezgili soru cümleleri, şairin yaratıcılığı ve titizliğiyle kurulmuş farklı yapılarda karşımıza çıkmaktadır. Bu çalışmada, Fuzûlî’nin Türkçe Divan’ında kullanılan ezgili soru cümleleri, bu tür soru cümlelerinin göstergesi olan çeşitli sözcük ve yapıların belirlenmesiyle tespit edilmiş, çıkarılan örnekler sınıflandırılarak çeşitli gruplara ayrılmış ve bu yapıların ezgili soru cümlesine dönüşmesini sağlayan ses ve biçim unsurları açıklanmıştır. Böylece, dil tarihlerinde sadece genel bir bilgi olarak yer alan ezgili soru cümlesi konusu, Fuzûlî örneklemi üzerinden incelenmiştir.
The problem, which is one of the basic phases of thought of man, as a language knowledge category in all languages in the world, there are various forms of use in Turkish. One of them is the intonation. The questioning unit is an overparty sound unit that reveals the questioning unit that occurs with the compatible unity of the audio unit, including the emphasis and the tone in the phrase, while the questioning unit is an overparty sound unit that expresses the questioning unit that the sender wants to communicate to the recipient with a phrase consisting of multiple words. Ezgi is used in contemporary Turkish languages and in their mouths, although not very common and measurable, in the formulation of a question phrase. But the only Turkish speech that has a measurable production of the question phrase and is widely used in both speech and writing languages is Azerbaijani Turkish. Question expression is used in Azerbaijan Turkish as a measurable and widespread way as a means of producing question phrase along with question attachments and question words. This kind of question phrase, which is seen to be used very little since the ancient Anadolu Turkish in Azerbaijan Turkish history, began to be used more widely in the 16th century, starting with Fuzuli. With the poetry language he created, the famous questioning phrases of Fuzûlî, a very important poet of the whole Turkish world, are found in different structures established by the poet's creativity and rigidity. In this study, Fuzûlî's in the Turkish Divan used fragile query phrases have been identified by the determination of various words and structures that are the indicator of such fragile query phrases, the extracted examples have been classified into various groups and the sound and form elements that allow these structures to convert into fragile query phrases have been explained. Thus, the subject of the questioning phrase, which is only included in the language history as a general information, is examined through the Fuzulî sample.
Alan : Eğitim Bilimleri; Filoloji; Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler
Dergi Türü : Uluslararası
Makale Detay 
Benzer Makaleler
Dergi Bilgisi
Eseri Dinleyin
Alıntı Yap
Bu Sayfayı Yazdırın
Paylaş
Mendeley
