Özet:

Arap dilinde değişik türde mensur metinlerin nazmedilmesi bilinen bir edebi faaliyettir. Genellikle aruz vezninin recez bahrinde yazılan bu manzumeler, esas alınan mensur metnin ezberlenmesini kolaylaştırmak gayesi taşımaktadır. Kolay ezberlenmesi ve yanlış aktarmalardan uzak durulması için kimi soy ağaçlarında (neseb şecereleri) yer alan isimler de manzume halinde tertip edilmiştir. Çalışmamızda bu tür manzumeler hakkında kısa bilgi verilmiş, Bağdat müftüsü müfessir ve edîb Mahmud Âlusî’nin bu türden bir neseb manzumesi incelenmiştir. Kendisi de Hüseynî olan Âlûsî bu manzumesinde, Mardin’de 19. yy. da yaşamış, soyu Hüseyin’e (r.a.) ulaşan, Nakşibendî tarikatının Hâlidiyye kolu mürşitlerinden Şeyh Hamid Mardinî’nin soy ağacındaki isimleri nazmetmiştir. Âlûsî, Şeyh Hamid’le Osmanlı Padişahı Sultan II. Abdülmecit Han’la görüşmek üzere çıktığı yolculuğunda tanışmıştır. Çalışmamızda hem Mahmud âlûsî hem hakkında manzume yazılan Şeyh Hamid’e dair kısaca bilgi verilmiştir.

Anahtar Kelimeler: