Abstract:

Mahalli idareler seçimleri, demokratik bir ülkenin yönetiminde önemli bir role sahiptir. Bu seçimler, vatandaşlarına kendi yerel temsilcilerini belirleme fırsatı verirken, aynı zamanda yerel yönetimlerin işlevlerinin etkin bir şekilde yerine getirilmesine katkıda bulunur. Türkiye'nin demokratikleşme sürecinde 1984 yılı da bu yönden önemli bir dönüm noktası teşkil etmektedir.12 Eylül 1980 askeri müdahalesi ile birlikte demokrasi bir süreliğine kesintiye uğramış ve bu dönemde belediye başkanları İçişleri Bakanlığı tarafından merkezden atanmıştır. 6 Kasım 1983 genel seçimlerinden dört buçuk ay sonra mahalli seçimlerin yapılması mahalli seçimleri daha önemli bir hale getirmiş ve Türkiye, 25 Mart 1984 tarihinde gerçekleştirilen mahalli seçimler ile yeni bir seçim tecrübesi yaşamıştır. Çünkü mahalli seçimlere giden süreçte siyasal alan kısmen daha özgürleşmiş ve genel seçimlere katılmayan bazı partilerin mahalli seçimlere katılmasına izin verilmiş ve Türkiye siyaseti birçok yeni siyasi parti ile tanışmıştır. Ayrıca bu mahalli seçimlerde ilk defa partiler, medya organları üzerinden bir mahalli seçim propagandası çerçevesi oluşturabilmişlerdir. 25 Mart 1984 tarihinde gerçekleştirilen mahalli idareler seçimlerine 6 siyasi parti katılmıştır. Bu partiler, Anavatan Partisi (ANAP), Sosyal Demokrasi Partisi (SODEP), Doğru Yol Partisi (DYP), Milliyetçi Demokrasi Partisi (MDP), Halkçı Parti (HP) ve Refah Partisi’dir (RP). ANAP, 1983 yılında yapılan genel seçimlerde göstermiş olduğu başarıyı 25 Mart 1984 tarihinde gerçekleştirilen mahalli seçimlerde de göstermiş ve ANAP önemli bir başarı elde ederek birinci parti olarak çıkmayı başarmıştır. Bu çalışmada, 1980 askeri müdahalesi sonrasında yapılan 1984 mahalli idareler seçimleri partilerin siyasi programları ve seçim sonuçları çerçevesinde değerlendirilmiştir.

Keywords: