Özet:

Hokand Hanlığı'na bağlı Taşkent şehri, 19. yüzyılın ilk yarısında hanlığın başkenti Hokand’dan sonra en önemli merkez olmuştur. Devlet içinde devlet şehir özelliğine sahip olan Taşkent, bölgenin en önemli siyasi, ekonomik ve kültürel direği sayılırdı. 2200 yıllık uzun bir geçmişe sahip olan Taşkent’in en eski bilinen isimlerinden “Çaç” ve “Şaş” olup tarihi kaynaklarda “Taşkent Mülkü”, “Taşkent Vilayeti”, “Şehir”, “Taşkent ve Deşt-i Kıpçak Vilayeti” olarak da anılmıştır. Hokand Hanlığı bünyesinde dinamik konumunu muhafaza eden Taşkent şehri çografi bakımdan Ahangaran, Çinaz, Taşkent çevresi, Sır Darya Nehri kıyısında yer alan bugünkü Türkistan şehri ve çevresini içeriyordu. 19. yüzyılın ikinci yarısında Taşkent şehri, Çar Rusyasının Türkistan’a yönelik uyguladığı işgal hareketlerinde en ateşli sahnesi haline geldi. 1865’de Taşkent’in düşmesiyle beraber bölgede işgal süreci ivme kazanmış oldu. Türkistan Genel Valiliği'nin kurulması ve Çar Rusyasının Türkistan’da hâkimiyet kurmasıyla beraber coğrafi ve Sosyo-kültürel konumu itibarıyla Taşkent şehri 1867 yılında Genel Valiliğin yönetim merkezi haline gelmiştir. Bu makalede ele alacağımız konu Taşkent şehrinin tarihi ve stratejik önemi, siyasi, ekonomik ve sosyokültürel özellikleri hem de Rusların Türkistan’ın işgal hareketlerindeki ehemmiyeti olacaktır.

Anahtar Kelimeler: