Özet:

Bu çalışmada Türkiye’nin iç fındık ihracatı basit ekonometrik ve otoregresif hareketli ortalamalar sebep-sonuç teknikleri kullanılarak ARMAX açıklanmış ve bu tekniklere dayanılarak öngörü yapılmıştır. İç fındık ihracatı miktarları yabancı döviz kuruyla, fiyat teorisi çerçevesinde de iç fındık ihracat gelirleri ihracat miktarlarıyla açıklanabilmektedir. Tabii logaritma tabanına göre kurulmuş modellerden iç fındık ihracatının dolar döviz kuru esnekliği inelastik, ihracat gelirlerinin iç fındık ihracatı miktar esnekliği elastik bulunmuştur. Bu modellere bağlı olarak yapılan öngörülerde iç fındık ihracatı ve gelirlerinin artış göstereceği öngörülmüştür. Dönem içi öngörü doğruluğu kıyaslamasında ARMAX tekniğinin basit ekonometrik-sebep sonuç tekniğine üstünlük sağladığı, yani daha doğru öngörüde bulunduğuna ulaşılmıştır. Fakat bir ila dört dönem ileriye dönük öngörü doğruluk kıyaslamasında, MAPE Ortalama Mutlak Yüzde Hata ölçütüne göre tekniklerin doğruluk sıralamasında basit ekonometrik ile ARMAX tipi teknikleri arasında tutarsızlık görülmüştür

Anahtar Kelimeler: