Abstract:

Hayatımız yaş ile tanımlanmaktadır. Bazı şeylere ulaşmak veya onları elde etmek için yaş bir araç olarak kullanılmaktadır. Seyahat etmek, oy vermek, evlenmek gibi eylemler çoğunlukla belli bir yaş şartı gerektirmektedir. Ayrıca yaş insanların gruplandırılmasında kullanılan bir araç olabilmektedir. Gençler, yaşlılar veya çocuklar gibi gruplandırmalar belli bir yaş aralığını ifade etmektedir. Bu ayrım yapılırken insanların deneyimleri, uluslararası standartlar veya stereotipler etkili olabilmektedir. Yaşlı bireyler, çeşitli sebeplerle stereotip (klişe) olarak bilinen bir bakış açısına maruz kalabilmektedir. Çoğu zaman yaş artışına bağlı olarak işlev ve fonksiyonların da azaldığına dair bir bakış açısı söz konusudur. Ayrıca emekliliğe bağlı olarak yaşlıların iş piyasasından çekilmesiyle, ailevi rollerini kaybetmesiyle ve toplum tarafından belli mekanlara hapsedilmesiyle yaşlı bireyler, toplumdan git gide uzaklaşabilmektedir. Yaşlılar bu durumda başkaları tarafından standartları belirlenmiş bir hayatı yaşamaya başlamaktadır. Toplumsal olarak tanımlanmış rollerin sonucunda, belli bir kuşağın veya yaş grubunun mensubu olarak bu kişilerden belli davranışlar beklenmektedir. Bu durum isteğe bağlı olmaksızın bireylerin, başkalarına göre yaşamaları anlamına gelmektedir. Ayrıca bu tek tipleştirme sonucunda bireyler kendi öznelliğinden uzaklaşıp, toplumun bakış açısına göre hareket edebilmektedir. Sosyal işlevselliğin tekrar kazanılması açısından emeklilik öncesi veya sonrası düzenli bir işte çalışma durumu etkili olabilmektedir. Ancak iş piyasasında yer almak isteyen yaşlılara yönelik ayrımcı ve dışlayıcı tutumlar yeni sorunları beraberinde getirmektedir. Bu çalışmada, iş piyasasında yaş ayrımcılığına yönelik olarak ortaya çıkan durumların sosyal hizmet mesleği perspektifinde teorik bir incelemesi söz konusudur.

Keywords: