Abstract:

Şanlıurfa-Harran Ovasında, GAP kapsamında 22 Sulama Birliği ve bu birliklere kayıtlı 23 204 çiftçi yer almaktadır. Bu birlikler 1994 yılından beri, Devlet Su İşleri (DSİ) tarafından devir edilen sulama sistemlerini 2011 yılında yayınlanan 6172 sayılı yasaya bağlı olarak işletmektedirler. Bu Kanun; ülkenin su varlık ve kaynaklarının rasyonel kullanımını sağlamak amacıyla, DSİ tarafından yapılan sulama tesislerini uygun şekilde kullanmak ve işletmek üzere sulama birliklerine devri kapsamaktadır. Sulama Birlikleri; sulama tesislerinin, gerçek sahipleri olan çiftçiler tarafından sahiplenilmesini, korunmasını ve ayrıca işletme, bakım ve onarım hizmetlerinin çiftçilerin bizzat kendileri tarafından yürütülmesini sağlamak yoluyla da, hizmette sürekliliğin ve verim artışının sağlanması hedeflenerek kurulmuşlardır. Türkiye’de sulama işletmeciliğinin, çeşitli nedenlerden dolayı, yeterince gelişemediği bilinmektedir. Su işletmeciliğinde kriz yönetiminden ziyade, risk yönetimine odaklanılmalıdır. GAP Bölgesi, Harran ovasında da durum aynıdır. Mevcut şartlarda su işletmeciliğinin, GAP’tan ve sulama alanlarından beklenen faydaları sağlayacak şekilde yürütüldüğü söylenemez. İlave yasal ve idari düzenlemelere ihtiyaç vardır. Ekili alanlarda ürün deseni, birliklere verilen su miktarları, ağırlıklı olarak yapılan vahşi sulamalar, tuzlanma ve buna dayalı toprakta ve üründe yaşanan kayıplar, eğitim ve denetim eksiklikleri, üst birlik kurulması, seçimler ve tahsilatlar gibi konularda ciddi sorunlar yaşanmaktadır. Sulama sistemlerinin yeterince sahiplenildiği söylenemez. Eğer sulama birlikleri tarafından bazı ortamlar sağlanırsa çiftçilerin sistemi sahiplenme ve ödeme istekliliği oranı artacaktır.

Keywords: