Özet:

Matematiksel muhakeme; matematiksel tahminleri oluşturma, matematiksel tartışmaları geliştirme ve değerlendirme, matematiksel bilgileri çeşitli şekillerde sunma becerilerini içermektedir (NCTM, 1989). Bunların yanı sıra NCTM (2000), ilköğretim seviyesinde öğrencilerin sahip olması gereken matematiksel muhakeme becerilerini belirlemiştir. Bu çalışmanın amacı ortaokul beşinci sınıf öğrencilerinin yaşamsal bir beceri olan ve matematiğin temel becerilerinden biri olan muhakeme etme becerilerini araştırmaktır. Çalışma 2015-2016 eğitim öğretim yılının birinci döneminde Giresun ilindeki bir ortaokulda okuyan beşinci sınıf öğrencilerinden oluşan toplam 28 öğrenciyle yapılmıştır. Bu çalışma nitel araştırma desenlerinden durum çalışması olarak değerlendirilebilir. Çalışmada Özsoy (2007) tarafından geliştirilen “Problem Çözme Testi”nden seçilen dört test sorusu açık uçlu problem durumu olarak kullanılmıştır. Bu açık uçlu dört soru için oluşturulan altı gruba 1 ders saati uygulama süresi verilmiş ve uygulama araştırmacılar tarafından gerçekleştirilmiştir. Uygulama esnasında her bir problem için öğrencilerin çözümlerini, düşüncelerini ve sürece yönelik yanıtlarını açıklamaları istenmiştir. Elde edilen veriler Marzano (2000) tarafından geliştirilen, geçerlilik ve güvenirliği Pilten (2008) tarafından sağlanan “Aşamalı Puanlama Ölçeği” kullanılarak analize tabi tutulmuştur. Her bir problem basamaklarına göre değerlendirilmiş, bu değerlendirme iki araştırmacı tarafından yapılmış ve her basamağın uyuşum yüzdesi hesaplanmıştır. Elde edilen bulgular Marzano (2000)’nun “ Çözüm yolu sonucun doğruluğuna karar verme, Rutin olmayan problemler çözme, Çözüme ilişkin mantıklı tartışmalar geliştirme, Genelleme yapma, Uygun muhakemeyi belirleme ve kullanma” gibi muhakeme alt basamaklarında öğrencilerin genel anlamda zorlandıklarını ortaya koymaktadır.

Anahtar Kelimeler: