Özet:

Bu araştırmanın amacı, 7.sınıf öğrencilerinin sosyal bilgiler dersindeki değerleri kazanma düzeylerini ve değerleri kazanma düzeylerinde etkili olan faktörleri belirlemektir. Bu doğrultuda verilerin toplanmasında nitel ve nicel araştırma yöntemlerinin birlikte kullanıldığı karma yöntem deseni benimsenmiş, yakınsayan paralel desen kullanılmıştır. Araştırmanın amaçları doğrultusunda 2012-2013 eğitim öğretim yılı sonunda, 462 7. sınıf öğrencisine Sosyal Bilgiler Dersi Değerler Eğitimi Ölçeği uygulanmıştır. Aynı zamanda 18 sosyal bilgiler öğretmeni ile yarı yapılandırılmış görüşme yapılmıştır. Ölçek ile elde edilen verilerin çözümlenmesinde frekans, yüzde ve aritmetik ortalamanın yanı sıra gruplar arası ortalama karşılaştırması için t testi ve tek yönlü varyans analizi teknikleri kullanılmıştır. Yarı-yapılandırılmış görüşme ile elde edilen verilerin çözümlenmesi ise içerik analizi yöntemi ile yapılmıştır. Araştırmada nicel ve nitel veriler; eş zamanlı olarak toplanmış, ayrı ayrı analiz edilmiş ve daha sonra bir araya getirilerek birbiriyle ilişkilendirilmiştir. Araştırmanın sonunda 7.sınıf öğrencilerinin sosyal bilgiler dersindeki değerleri kazanma düzeylerinin; uygulanan ölçeğe ve sosyal bilgiler öğretmenlerinin görüşlerine göre farklılaştığı görülmüştür. Ölçekten elde edilen verilere göre öğrencilerin değerleri kazanma düzeyleri kısmen yeterli, sosyal bilgiler öğretmenlerinin görüşlerine göre ise çoğunlukla yetersiz bulunmuştur. Öğrencilerin sosyal bilgiler dersinde yer alan değerleri kazanma düzeylerinin cinsiyet, aile aylık gelir durumu, anne öğrenim düzeyi, baba öğrenim düzeyi, sosyal bilgiler dersi başarı notu gibi değişkenlere göre anlamlı farklılıklar gösterdiği tespit edilmiştir. Sosyal bilgiler öğretmenleri de öğrencilerin sosyal bilgiler dersinde yer alan değerleri kazanma düzeylerini etkileyen faktörleri okul içi ve okul dışı faktörler açıklamışlar ve aile, çevre ve kitle iletişim araçları gibi okul dışı faktörlerin okul içi faktörlere göre daha etkili olduğunu vurgulamışlardır.

Anahtar Kelimeler: